بررسی تطابق نتایج آزمون غیر استرسی صوتی ارتعاشی و نور هالوژن، با پروفایل بیوفیزیکی در ارزیابی سلامت جنین

Abstract

مقدمه: آزمون غیر استرسی یکی از رایج ترین ابزارهای ارزیابی سلامت جنین می‌باشد که نتایج آن به صورت واکنشی و غیر ‌واکنشی تعبیر می‌شود. از محدودیت های این آزمون بالا بودن موارد غیر واکنشی کاذب می باشد. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی تطابق نتایج آزمون غیر استرسی صوتی ارتعاشی و نور هالوژن با پروفایل بیوفیزیکی انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1389 بر روی 100 زن بارداری که جهت انجام آزمون غیر استرسی به بیمارستان فوق تخصصی زنان (میرزا کوچک خان) شهر تهران مراجعه کرده بودند، انجام شد. در صورت وجود الگوی غیر واکنشی ضربان قلب جنین به مدت 20 دقیقه، افراد به طور تصادفی در دو گروه آزمون صوتی ارتعاشی (50 نفر) و نور هالوژن (50 نفر) قرار گرفتند. در گروه آزمون صوتی ارتعاشی، از یک تحریک کننده ارتعاشی با فرکانس 80 هرتز به مدت 3 ثانیه و در گروه آزمون نوری، به وسیله یک چراغ قوه با منبع نور هالوژن با قدرت یک میلیون شمع، به مدت 10 ثانیه بر روی شکم مادر و بالای سر جنین استفاده شد و پس از آن ضربان قلب جنین ثبت شد. سپس نتایج آزمون غیر استرسی تحریک شده با نتایج پروفایل بیوفیزیکی به عنوان تست پشتیبان و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 18) مقایسه شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: دو گروه مورد مطالعه از نظر ویژگی‌های فردی نظیر سن مادر (425/0=p)، سن بارداری (271/0=p)، شاخص توده بدنی (205/0=p) و سطح تحصیلات (736/0=p) و همچنین علت انجام آزمون غیر استرسی (053/0=p) همسان بودند و اختلاف آماری معنی‌داری بین آنان مشاهده نشد. در آزمون نور ‌هالوژن، 68 درصد تغییر وضعیت از غیر واکنشی به واکنشی به دست آمد که این نتیجه در آزمون صوتی ارتعاشی، 62 درصد بود. ارزش های تشخیصی مانند ارزش پیشگویی منفی و مثبت، ویژگی و حساسیت در هر یک از گروه ها مشابه بودند. ارتباط آماری معنی داری بین آزمون غیر استرسی تحریک شده و پروفایل بیوفیزیکی وجود نداشت. نتیجه‌گیری: تحریک صوتی ارتعاشی و نور هالوژن می‌توانند به عنوان روش کمکی در کنار آزمون غیراسترسی مرسوم، به منظور بهبود نتایج آزمون غیر استرسی به کار گرفته شوند. از آنجایی که در اکثر موارد، علی رغم بهبود نتایج آزمون غیراسترسی، نمره مطمئن پروفایل بیوفیزیکی کسب می شود، وجود الگوی غیر واکنشی پس از انجام تحریک خارجی نشان دهنده مخاطره جنین نمی باشد.