اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر کاهش مشکلات روان شناختی و علائم سندرم پیش از قاعدگی

Abstract

مقدمه: سندرم پیش از قاعدگی، یکی از شایع ترین اختلالات سنین باروری می باشد که زندگی زنان را به میزان قابل توجهی مختل می سازد و لزوم انجام مطالعات بیشتر در این زمینه احساس می شود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر کاهش مشکلات روان شناختی و علائم سندرم پیش از قاعدگی در زنان مبتلا به آن انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه مداخله ای با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه زنان آموزش و پرورش شهرستان کاشمر در سال تحصیلی 90-1389 بود. از بین این افراد، بعد از مرحله غربالگری به وسیله پرسشنامه غربالگری علائم پیش از قاعدگی، 40 زن مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی به شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 هفته آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری را تجربه کردند در حالی که گروه شاهد بدون مداخله پیگیری شدند. پرسشنامه‌ غربالگری علائم پیش از قاعدگی و پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) به عنوان ابزار ارزشیابی در پیش‌آزمون و پس‌آزمون به کار گرفته شد. داده‌ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: بیش از نیمی از افراد مورد مطالعه (3/53%) در محدوده سنی40-36 سال قرار داشتند. 18 نفر (60%) از افراد گروه کنترل و آزمایش دارای مدرک تحصیلی لیسانس، 10 نفر (4/33%) دارای مدرک تحصیلی فوق دیپلم و 2 نفر (6/6%) دارای تحصیلات دیپلم و فوق لیسانس بودند. اکثر زنان مورد مطالعه (34/63%) دارای دو فرزند بودند. افراد گروه آزمون در نمره‌ کل سندرم پیش از قاعدگی (01/0>p) و نمرات افسردگی (05/0>p) و استرس (01/0>p) کاهش معنی‌داری نسبت به گروه کنترل در پس‌آزمون نشان دادند. نتیجه‌گیری: آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر کاهش مشکلات روان‌شناختی و علائم سندرم پیش از قاعدگی مؤثر است.