ویژگی های آتشفشان شناسی و ژئوشیمیایی محصولات آخرین فوران سبلان، شمال غرب ایران

Abstract

آتشفشان سبلان در شمال غرب ایران و در 25 کیلومتری جنوب مشکین شهر در زون ساختاری البرز غربی- آذربایجان قرار دارد. سنگ های تشکیل دهنده سبلان و دامنه های شرقی و شمالی آن با حجم قابل توجهی از نهشته های پیروکلاستیک سفید- خاکستری رنگ پوشیده شده که نشان از فعالیت انفجاری بسیار شدید در آخرین مرحله فعالیت این کوه عظیم است. پس از مطالعات صحرایی و نتایجی که از آن به دست آمد با استفاده از محاسبات ریاضی، فوران از نوع پلینی، حجم آخرین نهشته های پیروکلاستیک ریزشی سبلان 24/3 کیلومتر مکعب و اندیس انفجار 5 تخمین زده شد. همچنین با توجه به شکل منحنی ایزوپک، نقش باد در پراکندگی این نهشته ها از غرب به شرق بوده است. همچنین بر اساس داده-های ژئوشیمیایی، ایگنیمبریت های سبلان ریوداسیتی با ماهیت کالک آلکالن بوده و نسبت بالای Ba/Nb>28 و Ba/Ta>450 نشان دهنده ارتباط این سنگ ها با مناطق وابسته به فرورانش است.