شیمی کانی و زمین‏‌‌دما- فشارسنجی دایک‏‌های گابرویی مجموعة افیولیتی گرماب (شمال‏‏‌خاوری کامیاران)‏

Abstract

مجموعة افیولیتی گرماب در شمال‏‏‌خاوری کامیاران جای دارد و بخشی از مجموعة معروف‌به پهنة افیولیت- رادیولاریت کرمانشاه است. از دیدگاه پهنه‏‌های زمین‏‌ساختاری ایران، این مجموعه در میان پهنة سنندج- سیرجان و پهنة راندگی زاگرس جای گرفته است. برپایة بررسی‌های صحرایی، دایک‏‌های با ترکیب گابرو (گابروی پگماتوییدی، میکروگابرو و گابرونوریت) و دیاباز، پریدوتیت‏‌های مجموعة افیولیتی یادشده را قطع کرده‏‌اند. پلاژیوکلاز (از نوع آندزین و گاه آنورتیت در گابروی پگماتوییدی و الیگوکلاز تا آلبیت در میکروگابرو و کلینوپیروکسن (از نوع دیوپسید- اوژیت) از کانی‏‌های اصلی این سنگ‏‌های گابرویی هستند. آمفیبول‏‌ها نیز در گروه آمفیبول‏‌های کلسیم‏‌دار و از نوع مگنزیوهورنبلند و اکتینولیت هستند. بررسی‌های کانی‏‌شناسی و زمین‏‌دماسنجی کلینوپیروکسن، آمفیبول و پلاژیوکلازهای دایک‏‌های گابروی پگماتوییدی نشان می‌دهند این سنگ‏‌ها در دمای 800 تا 1200 درجه سانتیگراد پدید آمده‏‌اند. زمین‏‌فشارسنجی برپایة میزان آلومینیمِ آمفیبول‏‌ها نیز نشان‌دهندة فشارهای 5 تا 7 کیلوبار برای تعادل نهایی این کانی‏‌هاست. ترکیب شیمیایی کانی‏‌های کلینوپیروکسن و آمفیبول نشان‌دهندة تبلور آنها از ماگمایی ساب‏‌آلکالن است. محیط پیدایش این ماگما نیز به جزیره‌های کمانی یا کمان آتشفشانی (IAT) وابسته است. همچنین، خاستگاه دایک‏‌های گابرویی خاستگاهی گوشته‏‌ای در پهنة فرورانش بوده است.