ژئوشیمی باتولیت قره‌داغ (اردوباد) و ارتباط آن با کانه‌زایی مولیبدن در منطقه قره‌چیلر-قره‌دره (شمال‌شرق خاروانا-آذربایجان شرقی)

Abstract

منطقه قره‌چیلر-قره‌دره در شمال استان آذربایجان شرقی (شمال‌غرب ایران) واقع شده است. در این منطقه، کانه‌زایی مولیبدن همراه با مس در ارتباط با توده‌های نفوذی، در مرکز باتولیت قره‌داغ (قره‌چیلر-قره‌دره) رخ داده است. مطالعات پترولوژیکی و پتروگرافی نشان می‌دهد که ترکیب توده‌های نفوذی از دیوریت، مونزونیت، گرانودیوریت تا گرانیت در تغییر است. این توده‌ها بیشتر متاآلومینوس، کالک‌آلکالن با پتاسیم متوسط تا بالا و به قوس‌های آتشفشانی (VAG) و از نوع I متعلق هستند. دگرسانی‌های عمده در محدوده‌ کانه‌دار شامل: سیلیسی، پتاسیک، فیلیک و پروپیلیتیک است. در اطراف رگه‌ها و رگچه‌های کوارتزی مولیبدن‌دار اغلب دگرسانی نوع پتاسیک و پتاسیک-‌فیلیک رخ داده است. در توده‌های نفوذی تفریق یافته و اسیدی بیوتیت‌دار، میزان Ba، K، LREE، Mo، Rb و Si افزایش یافته است. غنی‌شدگی توده‌های نفوذی از عناصر Ba، K و Rb و تهی‌شدگی از Nb، Ta، Y، Yb و Zr نشانگر متاسوماتیزم گوشته فوقانی توسط پوسته اقیانوسی فرورونده، سپس تولید ماگما و عبور آن از پوسته به نسبت ضخیم است. توده‌های نفوذی مرتبط با کانه‌زایی مولیبدن اغلب ترکیب کوارتزمونزونیتی و گرانودیوریتی دارند.