ژئوشیمی سنگ‌های آتشفشانی بزوداغی ارومیه ماگماتیسم آداکیتی در کمربند ماگمایی ارومیه-دختر

Abstract

ارتفاعات بزوداغی در غرب دریاچه ارومیه و در شمال‌شرق شهرستان ارومیه قرار دارد. در این ناحیه گنبد آتشفشانی منفردی با انواع محصولات پیروکلاستیک و ترم‌های اسیدی تا حدواسط مشاهده می‌شود که داسیت غالب‌ترین ترکیب آن است. کانی‌های اصلی این واحد شامل: پلاژیوکلاز و آمفیبول است که در یک متن میکرولیتی تا شیشه‌ای جاگرفته‌اند. با بررسی‌های ژئوشیمی مشخص شد این سنگ‌ها از نوع داسیت بوده و سرشت کالک‌آلکالن با پتاسیم متوسط تا شوشونیتی دارد. نسبت LREE/HREE در این سنگ‌ها بالا است (La N/Yb N حدود 20). این سنگ‌ها از HFSE، HREE و TNT فقیر بوده و در مقابل از LILE و به ویژه Sr غنی هستند. جایگاه تکتونیکی مرتبط با قوس و نقش مهم پوسته در تولید ماگما از دیگر نتایج به دست آمده است. این داسیت‌ها، آداکیت از نوع HSA بوده و ماگمای مولد آن در اثر ذوب بخشی قطعه اقیانوسی فرورونده (با ترکیب اکلوژیتی) و رسوبات روی آن در مرحله پس برخوردی پدید آمده است. ویژگی‌های ژئوشیمیایی اعلام شده برای آداکیت‌ها در متون زمین‌شناسی برای نمونه‌های منطقه بزوداغی صادق است از قبیل: Al2O3>15%، MgO56% و Sr>400 ppm و غنای آنها از LILE و LREE و تهی‌شدگی از HREE و Y و نسبت بالای La/Yb>20 و Sr/Y>40.