پترولوژی و مطالعه جایگاه تکتونوماگمایی توده‌های گرانیتوئیدی ماهور، جنوب‌غرب نهبندان

Abstract

محدوده ماهور در 135 کیلومتری جنوب‌غرب نهبندان و در بخش مرکزی بلوک لوت واقع شده است. این محدوده شامل: سنگ‌های آتشفشانی و آذرآواری با سن ائوسن است که توده‌های نفوذی با ترکیب عمدتاً دیوریتی به صورت استوک و دایک در آن نفوذ کرده‌اند. بر اساس رده‌بندی شیمیایی، واحدهای نفوذی منطقه شامل: گابرو‌دیوریت، دیوریت، مونزودیوریت و تونالیت است. این گرانیتوئیدها کالک‌آلکالن پتاسیم بالا و با ماهیت متاآلومینوس‌ هستند. پذیرفتاری مغناطیسی (به طور میانگین SI 5-10×1485)، ترکیب کانی‌شناسی و ویژگی‌های ژئوشیمیایی نشان می‌دهد گرانیتوئیدهای ماهور به سری مگنتیت (نوع I) تعلق دارد. غنی‌شدگی LREE نسبت به HREE و غنی‌شدگی LILE نسبت به HFSE و همچنین، بی‌هنجاری Nb، Ta و Ti شواهد مهمی است که نشان می‌دهد گرانیتوئیدهای ماهور در کمربند ماگمایی پهنه فرورانش تشکیل شده‌اند. عنصر Eu ناهنجاری منفی نشان می‌دهد. و مقدار *Eu/Eu از 65/0 تا 88/0 در تغییر است. ناهنجاری منفی Eu شاید به علت حضور کانی پلاژیوکلاز در سنگ منشأ ماگما باشد. مطالعات ژئوشیمیایی این پژوهش نشان می‌دهد که گرانیتوئیدهای ماهور هم‌خاستگاه بوده و درپهنه فرورانش و در ارتباط با کمان‌های آتشفشانی کالک‌آلکالن حاشیه فعال قاره تشکیل شده‌اند. کانی‌سازی به شکل افشان و رگه‌ای در ارتباط با توده‌های مونزونیت و دیوریت پورفیری است.