کاربرد روش آمیخته (کمی و کیفی) در آسیب‌شناسی فرهنگ سازمانی یک موسسه تحقیقاتی

Abstract

<strong>زمینه و هدف:</strong> در محیط به‌سرعت در حال تغییر امروز، شناخت و ارزیابی فرهنگ سازمانی، به‌عنوان بستر مناسب ایجاد تغییرات سازمانی، نقشی کلیدی در اجرای موفقیت‌آمیز برنامه­های بهبود سازمانی، ایفا می­کند. هدف پژوهش، ارائه یک رویکرد کمی-کیفی جهت آسیب­شناسی فرهنگ سازمانی بود.<br /> <strong>روش­شناسی:</strong> روش پژوهش، آمیخته (کمی و کیفی) و جامعه آماری پژوهش شامل دو جامعه آماری از کارکنان و خبرگان یک موسسه تحقیقاتی فعال در حوزه دفاعی بود. حجم جامعه آماری کارکنان، 175 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه 120 نفر تعیین و درنهایت بر اساس داده­های مربوط به 111 پرسشنامه عودت داده‌شده، تحلیل­ها انجام گرفت. روش نمونه­گیری نیز تصادفی ساده بود. حجم نمونه آماری خبرگان سازمانی، 12 نفر بود که به روش نمونه­گیری هدفمند قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. به‌منظور تعیین شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ سازمانی، از ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی (OCAI) (بخش کمی) که روایی و پایایی آن توسط محققان مختلفی که در مطالعات خود از آن استفاده کرده­اند، تائید شده است، استفاده شد و از طریق محاسبه میانگین و واریانس، وضعیت موجود و مطلوب و شکاف بین آن‌ها بررسی شد. به‌منظور تعیین علل شکاف­ها نیز از مصاحبه و تحلیل تم و نرم‌افزار SQR NVivo10 استفاده شد (بخش کیفی).<br /> <strong>یافته‌­ها و نتیجه­‌گیری:</strong> نتایج نشان داد که بیشترین شکاف مربوط به دو ربع قبیله­ای و سلسله­مراتبی بود. از طریق مصاحبه و تحلیل تم، علل وجود شکاف­ها و راهکارهای رفع این شکاف­ها ارائه گردید. پیشنهاد می­شود به‌منظور بهبود برنامه­ریزی جهت ایجاد تغییرات مناسب در فرهنگ سازمانی، ابتدا با استفاده از روش کمی و ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی، شکاف فرهنگی مشخص و سپس به‌منظور شناسایی علل این شکاف­های فرهنگی و یافتن راهکارهای مناسب، از روش­های کیفی همچون مصاحبه و تحلیل تم استفاده شود.