بررسی میان‌کنش روی و اسیدهای آلی مالیک و سیتریک بر پاسخ‌های آنتی‌اکسیدانی در گیاه ذرت (Zea mays L.)

Abstract

آلودگی‌های خاک با فلزات سنگین یکی از مشکلات جدی برای محیط و همچنین، یکی از تنش‌های محیطی مهم برای گیاهان محسوب می‌شود. روی، به عنوان عنصری ضروری برای رشد و نمو گیاهان نقش ساختاری و عملکردی فراوانی در بسیاری از فرآیندهای ساخت و ساز گیاهان بر عهده دارد، ولی مقدار اضافی آن به ویژه در خاک‌های اسیدی عامل محدود کننده رشد محسوب می‌شود. در این بررسی، دانه‌رُست‌های 5 روزه ذرت به مدت 10 روز در شرایط هیدروپونیک، با سولفات روی صفر، 400 و 600 میکرومولار و همچنین، مالیک اسید و سیتریک اسید (32/0 میلی‌مولار) به همراه غلظت‌های روی تیمار شدند. پس از برداشت، وزن خشک، طول ریشه و اندام هوایی، میزان مالون‌دی‌آلدئید، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون ردوکتاز و گایاکول پراکسیداز) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که وزن خشک، طول ریشه و اندام هوایی با افزایش روی کاهش یافت، در حالی که میزان مالون‌دی‌آلدئید، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی با افزایش غلظت روی افزایش پیدا کرد. همچنین، در حضور اسیدهای آلی (مالیک اسید و سیتریک اسید) آثار سمیّت در گیاه کاهش یافت. به طور کلی، فلز روی در غلظت بالا باعث ایجاد آثار سمّی در گیاه ذرت شد، در حالی که حضور اسیدهای آلی باعث تعدیل آثار سمیّت در این گیاه شد.