مقایسه تأثیر سه دما بر پارامترهای زیستی و باروری کنه تارتن ترکستانی Tetranychus turkestani Ugarov & Nikolski. (Prostigmata: Tetranychidae)

Abstract

کنه Tetranychus turkestani گونه‌ای پلی‌فاژ و آفت مهم بسیاری از محصولات زراعی است. طی آزمایشی توانایی تولید مثل این کنه، مدت زمان نشو و نما (تخم، مراحل رشدی پیش از بلوغ، کنه‌های بالغ)، مرگ و میر مراحل پیش از بلوغ و نرخ تولید مثل آن روی لوبیا (Kidney bean) در دماهای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 و دوره روشنایی 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، در آزمایشگاه مطالعه شد. طول عمر کنه-های ماده بالغ و مدت زمان نشو و نمای مراحل نابالغ (از تخم تا زمان ظهور کنه‌های بالغ) در دمای 30 درجه سلسیوس کمتر از دو دمای دیگر بود (74/6 و 8/5 روز به ترتیب در دمای C°30) که با افزایش دما کاهش می‌یابند. بیشترین مرگ و میر در دمای 30 درجه سلسیوس و مربوط به مرحله استراحت اول (32/5%) و بیشترین تعداد تخم تولید شده به ازای هر فرد ماده مربوط به دمای 20 درجه سلسیوس بود (9/131). نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب 18/0، 29/0 و 36/0 روز در دماهای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس بود. بیشترین مقدار نرخ خالص تولید مثل (R0) (27/78) مربوط به دمای 25 درجه سلسیوس بود. طول مدت زمان یک نسل در دمای 20 درجه سلسیوس 99/23 روز، در دمای 25 درجه سلسیوس 96/14 روز و در دمای 30 درجه سلسیوس 33/9 روز بود.