کنترل بیولوژیکی قارچ Kuhn Rhizoctonia solani عامل مرگ گیاهچه لوبیا با استفاده از (ex. Burk) Yabucchi Burkholderia cepacia

Abstract

کنترل بیولوژیکی بیماری‌های ناشی از Rhizoctonia solani به عنوان یک روش جایگزین مواد شیمیایی مورد توجه و مطالعات وسیعی قرار گرفته است. باکتری Burkholderia (Pseudomonas) cepacia از جمله گونه‌هایی است که در سال‌های اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. باکتری B. cepacia به عنوان یک نماتد کش بوسیله سازمان حفاظت محیط زیست امریکا به ثبت رسیده است. براساس تحقیقات جدید تثبیت نیتروژن در خاک یک خصوصیت عمومی برای باکتریهای متعلق به جنس Burkholderia شناخته شده است. جداسازی و شناسایی باکتری B. cepacia از اهداف اولیه و اصلی این تحقیق بود. نمونه های خاک اطراف ریشه پیازهایی که مشکوک به بیماری بودند از مناطق مختلف کرج جمع آوری و به آزمایشگاه انتقال داده شد. جداسازی باکتری با استفاده از محیط کشت اختصاصیTB-T انجام شد. برای تعیین جنس باکتری مورد نظر، واکنش‌های بیوشیمیایی تفکیک کننده این جنس از سایر جنس‌ها بررسی و انجام شد. باکتری جداسازی شده، گرم منفی و بدون رشد غیرهوازی و اکسیداز مثبت می‌باشد. این باکتری در دمای 40 درجه سانتیگراد رشد کرد و تولید رنگدانه فلورسنت روی محیط کینگ ب ننمود. در محیط YDC تولید رنگدانه آبی غیرفلورسنت نمود. برای تعیین گونه نیز، تعدادی از واکنش‌های افتراقی شامل رشد در اسیدیته‌های چهار، هشت و نه، رشد در نمک طعام سه درصد، رشد در40 درجه سانتیگراد، هیدرولیز ژلاتین و نشاسته، تولید آرژنین دهیدرولاز، شکل کلنی و استفاده ازبرخی قندها و اسیدهای امینه انجام شد. برای هر آزمایش از20 کلنی استفاده و در نهایت گونه B. cepaciaتشخیص داده شد. لازم به ذکر است که براساس اطلاعات موجود، جداسازی و شناسایی این جنس و گونه در ایران برای اولین بار صورت می‌گیرد. تاثیر این باکتری بر قارچ R. solani در شرایط آزمایشگاه و گلخانه و نیز تاثیر باکتری بر افزایش رشد گیاه در شرایط عاری از عامل بیماری در مقایسه با تعدادی از باکتری‌های دیگر بررسی شد. باکتری B. cepacia تولید پروتئاز، سیانید هیدروژن و سیدرفور نمود. تولید سلولاز دراین باکتری به اثبات نرسید. باکتری توانست از رشد قارچR. solani روی محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار جلوگیری نماید. باکتریB. cepacia باعث افزایش درصد جوانه‌زنی، طول ریشه و وزن تر بوته‌های لوبیا سه هفته پس از کاشت گردید. با توجه به توانایی‌های بالای این باکتری در کنترل بیماری‌های گیاهی و افزایش رشد گیاه از یک طرف، و ارتباط برخی از استرین‌های آن با بیماران فیبروز کیستی (CF) در انسان از طرف دیگر، لازم است تحقیقات وسیع‌تری صورت گیرد.