برهمکنش ویروس ایکس کاهو (Lettuce virus X) و ویروس پیسک سبزرد تمشک (Rubus chlorotic mottle sobemovirus) جدا شده از کاهو در دو گونه سلمه تره

Abstract

آلودگی توام گیاهان با بیش از یک ویروس منجر به بروز انواع متفاوتی از برهمکنش بین ویروسهای آلوده کننده می گردد. برهمکنش دو ویروس بیمارگر کاهو، ویروس ایکس کاهو (Lettuce virus X ,LeVX) و سوبموویروس پیسک سبزرد تمشک (Rubus chlorotic mottle sobemovirus, RuCMV) که به تازگی از ایران شناسایی شده اند، در بوته های دوگانه آلوده Chenopodium murale و Chenopodium quinoa مورد مطالعه قرار گرفت. مایه زنی گیاهان به روش مکانیکی و بصورت جداگانه با LeVX یا RuCMV و نیز توام با هر دو ویروس انجام شد. علائم بیماری در بوته های دوگانه آلوده C. quinoa به مراتب شدیدتر از بوته های تک آلوده این گیاه نمایان شد؛ همچنین بر اساس نتایج حاصل از آزمونهای الایزای کمی و وسترن بلات، سطح تجمع RuCMV در بوته های دوگانه آلوده این گیاه نسبت به بوته های تک آلوده افزایش یافت. بر اساس این نتایج برهمکنش RuCMV با LeVX در میزبان C. quinoa از نوع هم افزایی بود. آلودگی توام C. murale نیز منجر به تشدید علائم آلودگی در بوته های دوگانه آلوده نسبت به تک آلوده شد، درحالیکه افزایش قابل توجهی در سطح تجمع RuCMV در بوته های دوگانه آلوده نسبت به تک آلوده مشاهده نگردید. لذا برهمکنش RuCMV با LeVX در این میزبان از نوع هم افزایی نمی باشد. اما برخلاف RuCMV ، سطح تجمع LeVX در بوته های دوگانه آلوده هر دو میزبان C. quinoa و C. murale نسبت به بوته های تک آلوده کاهش قابل ملاحظه ای یافت. این امر نشان می دهد که بر همکنش LeVX با RuCMV در بوته های دوگانه آلوده این دو گونه از نوع آنتاگونیستی می باشد.