فعالیت‌ آنزیم‌های کربوهیدرازی مینوز برگ گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Lep.: Gelechidae) در حضور برخی عصاره‌های پروتئینی گیاهی

Abstract

مینوز برگ گوجه­فرنگی، <em>Tuta</em><em>absoluta</em> از مهم‌ترین آفت سبزی و صیفی­جات است که به‌طور چشمگیری تولید گوجه­فرنگی را در جهان تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به اثر نامطلوب کاربرد آفت‌کش‌های شیمیایی در کنترل این آفت نیاز به روش‌های جایگزین است. یکی از روش‌هایی که می‌تواند در کنترل این آفت مؤثر باشد استفاده از مهارکننده‌های آنزیمی است. استفاده از مهارکننده‌های آنزیمی نیازمند شناخت دقیق آنزیم‌های هدف در حشرات آفت است. در پژوهش حاضر میزان فعالیت، دما و اسیدیتۀ بهینۀ آنزیم‌های آلفا-گلوکوزیداز، بتا-گلوکوزیداز، آلفا-گالاکتوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز و نیز اثر مهارکنندگی عصارۀ پروتئینی گندم کویر، نخود، پیچک، داتوره و تاج‌خروس روی فعالیت این آنزیم‌ها، همره با محاسبۀ IC₅₀، بررسی شده است. بیشترین میزان فعالیت مربوط به آلفا-گلوکوزیداز بود و میزان اسیدیتۀ بهینه برای فعالیت این آنزیم‌ها به‌جز بتا-گلوکوزیداز برابر با 6 به دست آمد. آنزیم بتا-گلوکوزیداز علاوه بر فعالیت بالا در اسیدیتۀ 6، در اسیدیتۀ برابر 8 بیشترین میزان فعالیت را داشت. دمای بهینه برای فعالیت آنزیم­های آلفا و بتا-گلوکوزیداز 40 درجۀ سلسیوس و برای آلفا و بتا-گالاکتوزیداز به ترتیب 40 و 45 درجۀ سلسیوس به دست آمد. در بررسی زایموگرام ژل به ترتیب 2، 3، 1 و 1 باند آنزیمی به ترتیب برای آلفا و بتا-گلوکوزیداز و آلفا و بتا-گالاکتوزیداز مشاهده شد. بررسی تأثیر مهارکننده‌های استخراج‌شده نشان داد، فعالیت آنزیم‌های آلفا-گلوکوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز بیشتر تحت تأثیر مهارکننده‌ها قرار می‌گیرد. عصارۀ پروتئینی نخود در مقایسه با سایر گیاهان، مهارکنندگی بیشتری را بر فعالیت آنزیم‌های کربوهیدرازی داشت.