ارزیابی مقاومت برخی ارقام گندم نسبت به بیماری پاخوره غلات

Abstract

بیماری پاخوره با عامل <em>Gaeumannomyces graminis</em> var <em>tritici </em>(<em>Ggt</em>)مخرب‌ترین بیماری ریشۀ غلات در سراسر جهان است. این بیماری از نقاط مختلف ایران از جمله کرمانشاه گزارش شده است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی مقاومت ارقام گندم، 17 رقم رایج گندم در استان کرمانشاه با مخلوطی از چهار جدایۀ منتخب <em>Ggt</em> مایه‌زنی و مقاومت آن‌ها در شرایط مزرعه بررسی شد. کاشت ارقام طی سال زراعی 91-90 در پلات‌هایی به ابعاد 100×50 سانتی‌متر انجام شد. برای ارزیابی مقاومت و تحمل، صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، وزن هزار دانه، وزن تر ریشه، وزن تر اندام هوایی، وزن تر کل، وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک کل، درصد آلودگی ریشه، تعداد پنجه در بوته و تعداد دانه در خوشه بررسی شد. در این پژوهش، شاخص‌های مختلف تنش از جمله شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص عملکرد (YI) و میانگین هارمونیک (HAM) محاسبه شدند. بر اساس پارامتر RS که دربرگیرندۀ تمامی شاخص‌ها است، ارقام مرودشت، پارسی و افلاک به‌عنوان ارقام متحمل و ارقام سرداری، سیوند، شیراز و الوند به‌عنوان ارقام حساس شناخته شدند.