زنبورهای عسل بعنوان حسگرهای زیستی ترکیبات شیمیایی در محیط

Abstract

سیستم بویایی حشرات آنها را قادر می‌سازد تا بتوانند مقادیر بسیار اندک از وجود آلاینده های محیطی مختلف مانند فلزات سنگین، سموم شیمیایی و متابولیتهای ثانویه عوامل بیماری زای مختلف مانند باکتریها را شناسایی نمایند. این فرایند "پایش زیستی" نامیده شده که بدلیل کم هزینه بودن در مقایسه با سایر روشهای پایش، توجه محققین را به خود جلب کرده است. به اثبات رسیده که می‌توان موجودات مختلف مانند زنبورعسل را بدلیل حساسیت بالای حس بویایی از طریق شرطی سازی موثر مبتنی بر پاسخ رفتاری قابل مشاهده به بوها برای تشخیص داروهای قاچاق، مواد منفجره و حتی بیماری های انسانی آموزش داده و در مکان های خاص جهت شناسایی استفاده نمود. بطور کلی پایش آلاینده‌های زیست محیطی از طریق ارزیابی رفتارهای خاص زنبورعسل مانند واکنش گسترش خرطوم در پاسخ به تحریک با آلاینده‌ها و همچنین سنجش بقایای آنها در فراورده‌های کندو و یا در بدن زنبورهای عسل امکان پذیر است. در این مقاله به بررسی توانایی زنبورعسل جهت پایش آلاینده‌ها و سایر ترکیبات شیمیایی در محیط زیست از طریق شرطی سازی و یا سنجش بقایای مواد شیمیایی مختلف در کندوها پرداخته می‌شود.