تغییرات تنوع بتای گلسنگ‌ها در شدت‌های مختلف چرای دام در مراتع کوهسری سمیرم

Abstract

پوسته­های بیولوژیک از جمله گلسنگ­ها امروزه به عنوان یکی از شاخص­های بیولوژیکی زنده استفاده می­شوند. هدف اصلی این مطالعه ارزیابی روند تغییرات تنوع گلسنگ­ها در فشارهای مختلف چرایی در طول سال در مراتع کوهسری شهرستان سمیرم استان اصفهان است. تنوع گلسنگ­ها متغیر وابسته و آشفتگی وارده شامل 5 میزان دامگذاری 1، 5/1،2،5/2 و3 واحد دامی در هکتار به عنوان متغیر مستقل است. میزان­های دامگذاری به مدت 4 سال با اجرای 5 سناریو مدیریتی (چرا و قرق به صورت متناوب و متوالی) اعمال و مطالعه شد. حضور و عدم حضور گلسنگ­ها به روش نمونه­برداری تصادفی با استفاده از ترانسکت و واحدهای نمونه­برداری تو در تو انجام شد. تنوع گلسنگ با استفاده از نرم­افزار PAST و رابطه­ی بین متغیرها با SPSS محاسبه شد. نتایج نشان داد تنوع گلسنگ­ها به خوبی نشانگر میزان فشار بر اکوسیستم مرتع است. در مدیریت اکوسیستم­های مرتعی می­توان از ویژگی تنوع گلسنگ به عنوان شاخص اکولوژیکی به منظور تحت فشار بودن یا نبودن اکوسیستم­های مرتعی اکوسیستم مرتع استفاده نمود. همچنین بهترین سناریوی مدیریت چرایی برای این منطقه مبتنی بر تغییرات تنوع گلسنگ، سناریوی چرای متناوب (یک سال در میان چرا و استراحت بسته به وضعیت مرتع و روش مرتعداری) پیشنهاد می­شود.