بررسی پتانسیل ذخیره کربن گونة گتگ Halocnemum strobilaceum در مراتع ساحلی جنوب استان بوشهر

Abstract

هدف از این مطالعه، برآورد میزان ذخیره کربن و تأثیر پارامترهای محیطی بر ذخیره کربن گونه گتک در مراتع ساحلی منطقه بردخون- استان بوشهر است. به منظور انجام تحقیق، از بخش هوایی و زیرزمینی، خاک پای بوته و فاصله 5/1 متری در دو عمق (30-0 و 50-30 سانتی‌متر) در 5 سایت در محل پراکنش گونه و منطقه شاهد نمونه برداشت گردید. نمونه‌های گیاهی (برگ، شاخه و ریشه) و پارامترهای خاک (درصد شن، رس و سیلت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، درصد اشباع، آهک فعال، وزن مخصوص، ماده آلی و ازت) در هر نقطه نمونه‌برداری با روش‌های آزمایشگاهی تعیین گردید. کربن آلی اندام‌های گیاهی به روش احتراق و کربن آلی خاک به روش والکی- بلک تعیین شد. روابط بین پارامترهای خاک و مقدار کربن ذخیره شده در بایومس هوایی و زیرزمینی با روش آنالیز مولفه‌های اصلی و آنالیز خوشه‌ای تعیین گردید. نتایج نشان داد که میانگین میزان ذخیره کربن در زیتوده هوایی 248 گرم در مترمربع و در زیتودة زیرزمینی 62/18 گرم در مترمربع می‌باشد. همچنین میزان کربن ذخیره شده در زیر بوته تفاوت معنی­داری با کربن ذخیره شده در فاصله 5/1 متری دارد. نتایج تجزیه واریانس پارامترهای خاک و ذخیره کربن خاک با منطقه شاهد نشان داد که برای سایر پارامترها، اختلاف در سطح 5 درصد معنی‌دار است. میانگین میزان ذخیره کربن خاک 75/4152 گرم در مترمربع است. میزان کربن ذخیره شده در عمق دوم خاک بیشتر از عمق اول بود، که دلیل آن گسترش عمق نفوذ ریشه و سطح گسترش ریشه است. کل کربن ذخیره شده در زیتوده رویشگاه گونه 3728 تن در 20 هکتار از سطح پراکنش این گونه و 153800 تن در هکتار در سطح منطقه می‌باشد، که نشان می‌دهد خاک رویشگاه نقش مهم‌تری در ذخیره کربن دارد. از پارامترهای خاک مؤثر بر ذخیره کربن هدایت الکتریکی، اسیدیته، درصد شن، درصد رس و وزن مخصوص ظاهری است.<br />