مقایسه برخی خصوصیات خاک زیر اشکوب گیاه بومی Salsola yazdiana Assadi با گیاه غیربومی Atriplex lentiformis Breweri در مراتع نیمه بیابانی (مطالعه موردی: مراتع شهرستان طبس)

Abstract

گیاهان بوته‏ای چند ساله از طرق ریزش لاشبرگ و تاثیر ریشه‌هایشان موجب تغییر کیفیت خاک رویشگاه خود می‏‏‏شوند. با توجه به اهمیت کشت گونه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏های گیاهی به منظور اصلاح واحیاء مراتع، این تحقیق با هدف بررسی تأثیر دو گونه مرتعی بومی و غیر بومی بر خاک زیر اشکوب خود در قسمتی از مراتع استپی شهرستان طبس که عملیات احیایی و اصلاحی در آن انجام گرفته است، به مرحله اجرا درآمد. نمونه‌گیری از خاک به روش کاملاً تصادفی از دو تیمار زیر اشکوب گیاهان و تیمار شاهد و به تعداد ده نمونه از هریک از تیمارها از عمق 20-0 سانتی متری سطح خاک انجام و در هر یک از آنها خصوصیات شیمیایی شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته، مواد آلی و املاح محلول سدیم و کلر، با روش‌های استاندارد موجود اندازه گیری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که خصوصیات شیمیایی مورد اندازه‌گیری در خاک زیر اشکوب هر دو گونه نسبت به منطقه شاهد بطور معنی داری(1% P≤) افزایش داشته است. نتایج نشان می دهد که افزایش مقدار این فاکتورها در زیر اشکوب دو گونه با یکدیگر متفاوت بوده بطوریکه مقدار افزایش این خصوصیات بجز ماده آلی، در زیر اشکوب گیاه غیر بومی <em>Atriplex</em><em>lentiformis</em> چند برابر زیر اشکوب گیاه بومی <em>Salsola</em><em>yazdiana</em> بوده است. بر اساس نتایج بدست آمده می‌توان گفت که استفاده از گیاه غیر بومی <em>Atriplex lentiformis</em> بصورت خالص در جهت احیا مراتع می‌تواند شوری بیش از حد خاک سطحی را فراهم نماید.