برآورد بیوماس بالای سطح زمین در گیاه تاغ با استفاده از شاخص‌های پوشش گیاهی (مطالعه موردی: مرک، بیرجند)

Abstract

روند رو به گسترش بیابانی شدن اراضی و حرکت تپه‌های ماسه‌ای در مناطق مختلف جهان و از جمله ایران، از بزرگ‌ترین چالش‌های محیط زیستی است که مقابله و مهار آن از دغدغه‌های جهانی بشمار می‌آید. گونه‌های مختلف جنس تاغ از مهمترین گونه‌های تثبیت کننده ماسه‌های روان هستند که به‌طور وسیعی در عملیات بیولوژیک احیاء مناطق بیابانی، در حال استفاده می‌باشند. یکی از کاربردهای داده‌های ماهواره‌ای برآورد بیوماس گیاهی است. در این تحقیق، از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8، جهت تهیه نقشه بیوماس گیاه تاغ در تاغ زارهای استان خراسان جنوبی استفاده شد. به این منظور 11 شاخص گیاهی مبتنی بر سنجش از دور شامل NDVI، DVI، RVI، WDVI، IPVI، PVI، TSAVI, SAVI وBrightness, Greenness, Wetness محاسبه شد. به منظور بررسی همبستگی بین بیوماس و داده‌های ماهواره‌ای، 30 پلات (30×30 متر مربع) با پراکنش مناسب در منطقه تعیین و داده‌های پوشش گیاهی آن اندازه‌گیری شد. جهت ارزیابی تنوع و دسته‌بندی شاخص‌ها از روش‌های تجزیه مولفه‌های اصلی و آنالیز خوشه‌ای استفاده شد. در آخر، از هر دسته شاخص موثر انتخاب و مدل‌های رگرسیونی برازش گردید. نتایج نشان داد که مدل رگرسیونی حاصل از شاخص TSAVI با مقدار خطای 7/18=RMSE و43/0= R² بهترین برآورد را در تخمین بیوماس هوایی گیاه تاغ دارد.