شبیه‌سازی مطلوبیت رویشگاه‌ گونه‌های گیاهی مراتع چهارباغ استان گلستان با استفاده از روش تحلیل عاملی بوم شناختی(ENFA)

Abstract

هدف از این مطالعه مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه گونه‌های گیاهی مراتع جنوب استان گلستان با استفاده از روش آشیان اکولوژیک بوم‌شناختی در نرم‌افزار Biomapper است. برای این منظور از داده‌های مکانی حضور گونه‌های مورد بررسی به عنوان مکان‌های مناسب برای گونه‌های گیاهی و بررسی شرایط محیطی منطقه برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آن‌ها استفاده می‌شود. برای نمونه‌برداری از پوشش‌گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 50 متری مستقر و در امتداد هر ترانسکت 10 پلات با فواصل 5 متر قرار داده شد. اندازه پلات یک متر مربع تعیین شد. همچنین در هرتیپ رویشی نمونه‌برداری از خاک در عمق 30-0 سانتی‌متری انجام گردید. سپس با وارد کردن داده‌ها در نرم افزار بایومپر به منظور تهیه نقشه مطلوبیت رویشگاه‌ها از الگوریتم میانه و الگوریتم هارمونیک استفاده شد. به منظور بررسی میزان تطابق نقشه پیش‌بینی شده با نقشه واقعی پوشش گیاهی، از ضریب کاپا استفاده گردید که در رویشگاه‌های مورد بررسی <em>Artemisia aucheri،Festuca ovina-Astragalus gossypinus ،Bromus tomentellus، Bromus tomentellus- Festuca.ovina</em> ضریب کاپا به ترتیب برابر 57/0 ، 70/0، 58/0، 50/0 می‌باشد. نتایج حاصل از تفسیر نقشه مطلوبیت رویشگاه‌ها مشخص می‌سازد که مهم‌ترین عوامل محیطی موثر بر گونه‌های گیاهی مورد مطالعه، در تیپ<em>A. aucheri </em>: میزان رس و میزان شیب، در تیپ <em>F.ovina-A.gossypinus</em>: میزان شن و ارتفاع از سطح دریا، در تیپ <em>B.tomentellus</em>: میزان شن و جهت جغرافیایی شمال غربی و در تیپ <em>F.ovina-A.gossypinus</em>: میزان شن، ارتفاع از سطح دریا و کربن آلی می‌باشد. مدل‌های تولید شده در این تحقیق می‌تواند به منظور شناسایی مناطق مستعد جهت انجام عملیات اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد.