بررسی علل شوری خاک در استان کرمان (مطالعه موردی : دشت کبوترخان)

Abstract

یکی ازعوامل موثر در کاهش توان بیولوژیکی خاک وازبین رفتن پوشش گیاهی و در نهایت ایجاد شرایط مناسب جهت توسعه بیابان، شورشدن خاک می‌باشد. در نواحی خشک و نیمه خشک، آب عمده ترین عامل محدودیت کشاورزی است. در این مناطق به دلیل کمبود جریانهای سطحی، فشار عمده بر آبهای زیرزمینی وارد می‌شود.عدم رعایت نکات فنی در بهره برداری از آبهای زیرزمینی و برداشت بیش از حد از آنها، سبب افت آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق شده است. افت سطح سفره, به همراه عواملی نظیر خصوصیات مواد مادری, کیفیت آب آبیاری و وجود سخت لایه ها‌منجر به افزایش شوری خاک می‌گردد. جهت بررسی عوامل شوری خاک در استان کرمان, تحقیقی در منطقه دشت کبوترخان در استان کرمان انجام گرفت. ابتدا اطلاعات منطقه اعم اززمین شناسی، توپوگرافی، اقلیم، منابع آب، کشاورزی و...مورد بررسی قرار گرفت. بعد در سه تیمار اراضی زراعی، اراضی مرتعی و اراضی بکر در چهار واحد خاکی در منطقه مطالعاتی شامل: بند خاکی (واحد کوهستان), واحد خاکی فردوسی, واحد خاکی ایستگاه کشاورزی, و واحد خاکی کبوترخان (واحد دشت سر) در سه تکرار، اقدام به حفر پروفیل و نمونه برداری گردید. سپس نمونه ها‌جهت انجام آزمایشهای فیزیکی و شیمیائی به آزمایشگاه منتقل شد و نتایج آزمایشگاهی با استفاده از نرم افزار SPSS در قالب طرح کرتهای خرد شده با پایه بلوک کامل تصادفی مورد تحلیل واریانس و مقایسه میانگین قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که در رخساره فرسایش آبراهه ای دشت سر اپانداژ, آبیاری با آب شور همراه تآثیر بافت سنگین خاک باعث افزایش شوری و در رخساره جلگه رسی دشت سر پوشیده, آبیاری به علت بافت سبک خاک و وجود زهکش طبیعی باعث کاهش شوری خاک و در نتیجه آبشویی خاک گردیده است.