ارزیابی روش‌های مختلف سنجش از دور برای پایش تغییرات کاربری اراضی (مطالعه موردی حوزه دره‌شهر- استان ایلام)

Abstract

در حال حاضر، تغییرات بدون برنامه­ کاربری اراضی، به یک مشکل عمده تبدیل گردیده است. بیشتر تغییرات کاربری اراضی، بدون برنامه­ریزی روشن و منطقی با توجه اندک به اثرات زیست­محیطی آنها صورت می­گیرد. از آنجا که تغییرات در کاربری­ اراضی در سطوح وسیع و گسترده صورت می­گیرد، بنابراین تکنولوژی سنجش از راه دور ابزاری ضروری و با ارزش جهت پایش تغییرات می­باشد. در این مطالعه پس از اعمال تصحیحات هندسی و رادیومتریک بر روی تصاویر لندست(TM) سال 1988 و لندست(ETM+) سال 2001، از پنج روش پایش تغییر شامل، رگرسیون تصویر، تفاضل NDVI، تجزیه مؤلفه­های اصلی، تبدیل تسلدکپ و روش مقایسه پس از طبقه­بندی در حوزه دره­شهر استان ایلام با مساحت 80470 هکتار استفاده شده است. در همه این روش­ها پس از استانداردسازی نقشه­­ها، جهت تغییرات مشخص شده است. در این مطالعه براساس نتایج حاصل از روش مقایسه پس از طبقه­بندی و محاسبه ضریب کاپا دقت روش­های دیگر بررسی شده است. براساس نتایج بدست­آمده مشخص گردید که بعد از روش مقایسه پس از طبقه­بندی، روش تفاضل NDVI و تفاضل PC2 به­ترتیب با ضریب کاپای 667/0 و 659/0 بیشترین دقت را در پایش­ تغییرات کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه داشته­اند. با وجود این روش­های پایش تغییر متفاوت ویژگیهای خود را داشته و هیچ روشی به تنهایی مناسب و قابل استفاده برای تمام موارد نمی­­باشد. بنابراین در عمل بهتر است چندین روش پایش تغییر مورد استفاده قرار گیرد و در مرحله بعد نتایج آنها مقایسه شده و بهترین روش از طریق ارزیابی کیفی یا کمی تعیین گردد