بهبود آستانه تحمل به شوری سالیکورنیا (Salicornia bigelovii) در مرحله جوانه‌زنی با پیش‌تیمار جیبرلیک‌اسید در سطوح مختلف شوری آب دریا

Abstract

این مطالعه به‌صورت دو آزمایش جداگانه در مرکز ملی تحقیقات شوری در سال 1395 انجام شد. در آزمایش اول تأثیر 12 پیش‌تیمار مختلف شامل غلظت‌های متفاوت نیترات‌پتایسم، کلریدسدیم، کلریدکلسیم و جیبرلیک‌اسید به­همراه شاهد بر جوانه‌زنی ژنوتیپ LVYUAN no.1 سالیکورنیا (<em>Salicornia bigelovii</em>) به‌منظور انتخاب بهترین تیمارها برای آزمایش دوم بررسی شد. در آزمایش دوم نیز تأثیر سطوح متفاوت شوری (5/12، 25، 5/37 و 50 دسی‌زیمنس برمتر) و غلظت‌های جیبرلیک‌اسید شامل 500 و 1000 میلی‌گرم در لیتر بر جوانه‌زنی این ژنوتیپ سالیکورنیا ارزیابی شد. تیمارهای شوری با استفاده از درصدهای مختلف آب خلیج‌فارس تهیه شد. نتایج آزمایش اول نشان داد که همه پیش‌تیمارها درصد جوانه‌زنی بذر را نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند و بیشترین تأثیر مربوط به غلظت‌های 500 و 1000 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک‌اسید برابر 3/142 و 1/119 درصد افزایش بود. در آزمایش دوم نیز مشخص شد که تنش شوری باعث کاهش معنی‌دار درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر شد؛ به‌طوری‌که تیمارهای شوری 5/12، 25، 5/37 و 50 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب باعث کاهش 8/11، 3/40، 3/63 و 4/81 درصدی جوانه‌زنی بذر و کاهش 3/21، 40، 3/62 و 1/70 درصدی سرعت جوانه‌زنی گردید. کاربرد جیبرلیک اسید باعث افزایش آستانه تحمل به شوری سالیکورنیا در مرحله جوانه­زنی شد. در شرایط بدون پیش‌تیمار و پیش‌تیمار بذر سالیکورنیا با غلظت‌های 500 و 1000 میلی‌گرم در لیتر، آستانه تحمل به شوری به‌ترتیب برابر با 15/4، 31/9 و 56/6 دسی‌زیمنس بر متر و آستانه کاهش 50 درصد جوانه‌زنی برابر با 36/20، 97/35 و 39/31 دسی‌زیمنس بر متر برآورد شد. به‌طورکلی، نتایج نشان داد که درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر سالیکورنیا با استفاده از پیش‌تیمار جیبرلیک‌اسید به‌نظر می‌رسد از طریق کاهش مواد بازدارنده رشد که منجر به خواب فیزیولوژیک بذر می‌شود، بهبود یافت.