بررسی نوع محیط کشت و تنظیم‌کننده های رشد گیاهی بر باززایی درون‌شیشه‌ای گیاه دارویی و مرتعی اروانه یزدی (Hymenocrater yazdianus)

Abstract

DOR: 98.1000/1735-0891.1398.27.144.53.1.1576.41<br /> اروانه یزدی <strong>(</strong><strong><em>Hymenocrater yazdianus</em></strong><strong><em>)</em></strong> از گونه­ های مهم دارویی و مرتعی متعلق به تیره نعنا می‌باشد. در این تحقیق تکثیر انبوه این گیاه با روش کشت بافت بررسی شد. پس از ضدعفونی جوانه‌های جانبی و انتهایی به­ عنوان ریزنمونه در کلرید جیوه 1/0 درصد، سه بار شست‌وشو با آب‌مقطر استریل حاوی اسید سیتریک به غلظت 1/0 درصد، در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) (1962) بدون تنظیم‌کننده رشد گیاهی استقرار یافت. سپس گیاهچه‌ها برای انجام پرآوری به همین محیط کشت، شامل ترکیب چهار غلظت‌ بنزیل آدنین (BA) (0/0، 5/0، 1، 5/1 میلی­گرم بر لیتر) و سه سطح ایندول بوتیریک اسید (IBA) (0/0، 01/0 و 1/0 میلی­گرم بر لیتر) در 12 تیمار و 8 تکرار منتقل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین شاخه­ زایی در محیط کشت موراشیگ و اسگوگ با غلظت 1 میلی­گرم بر لیتر بنزیل آدنین و 01/0 میلی­گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید با متوسط 5/5 شاخه به­ دست آمد. برای ریشه­ زایی محیط­‌های کشت موراشیگ و اسگوگ و لینسمایر و اسگوگ (LS) (1956) مورد بررسی قرار گرفتند. در این محیط­ ها از پنج سطح ایندول بوتیریک اسید (0، 05/0، 1/0، 1 و 2 میلی­گرم بر لیتر) استفاده شد و 95 درصد گیاهچه­ ها در محیط کشت موراشیگ و اسگوگ با 2 میلی­گرم بر لیتر ایندول بوتیریک اسید ریشه‌دار شدند. در نهایت، 83 درصد گیاهچه‌های ریشه­ دار شده در محیط پیت و پرلیت با نسبت 2 به 1 با موفقیت سازگار گردیدند.