بررسی قدرت ترکیب پذیری درختان بنه (Pistacia atlantica) در آذربایجان شرقی

Abstract

قدرت ترکیب‌پذیری درختان بنه <em>Pistacia atlantica</em> در جزیره اسلامی، با انتخاب، علامت‌گذاری و تلاقی پایه‌های مادری و پدری، در سالهای 1380 و 1382، مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای حاصل از تلاقی، جمع‏آوری و پس از انجام آزمایشهای تکنولوژیکی بذر کشت شدند. نتایج ارزیابی قدرت ترکیب پذیری عمومی، نشان‌دهنده بیشترین درصد باروری در نتاج حاصل از تلاقی والد مادری 9 با والدین پدری 3 و 11 در سال 1380 بود. بیشترین تعداد بذر در تلاقی والد مادری 9 با پدری 9 و 11 مشاهده گردید. درصد بالای سبز شدن بذر در 1380، مربوط به پایه‌های مادری 12، 13 و 8 بود که با پایه‌های پدری مختلف نتایج بسیار خوبی داشتند. شایان ذکر اینکه والد مادری 9 از قدرت ترکیب پذیری عمومی ‌بالایی برای درصد باروری، تعداد بذر، وزن بذر، قطر بذر، درصد سبز شدن بذر و میانگین ارتفاع نهال برخوردار بود. بالاترین وزن کل میوه در تلاقی‌های صورت گرفته در سال 1382، مربوط با پایه‌های پدری 8، 10 و 1 بود. در ضمن بهترین ترکیب پذیرها در میان پایه‌های مادری، 22، 18 و 12 بوده‌اند. بالاترین وزن میوه بارور در سال 1382، به ترتیب مربوط به پایه‌های پدری 4، 8 و 1 بوده و بهترین ترکیب پذیری در میان پایه‌های مادری 22، 21 و 18 و پایه‌های پدری 8، 1 و 4 بود. بر این اساس، می‌توان گفت که از میان والدین تلاقی یافته در عرصه بنه‌زار جزیره اسلامی، پایه‌های مادری 10 و 11 و پایه‌های پدری 9 و 13 بهترین درختان در سال 1380 و پایه‌های مادری 17، 18، 21 و 22 و پایه‌های پدری 1 و 8 بهترین درختان در سال 1382 بودند. بنابراین، برای تولید بذر و نهال مطلوب و در نتیجه افزایش تولید و بهره‌وری، امکان اجرای طرحهای پایلوت در عرصه‌های بنه‌زار وجود دارد.