مطالعه کاریوتیپی دو گونه Lolium و دورگهای بین گونه‌ای آنها

Abstract

در جنس <em>Lolium</em> گونه‌های مختلف ویژگیهای متفاوتی دارند. تولید دورگهای بین گونه‌ای این امکان را فراهم می‌سازد که صفات مطلوب هر دو گونه را در واریته‌ای از یک گونه‌ این جنس وارد نموده و در نتیجه ترکیبی از صفات مطلوب را بدست آورد. در این راستا از طریق نجات جنین گیاهان دورگ بین دو گونه <em>L. perenne</em> و <em>L. rigidum</em> تولید شده که باید از حیث دورگ بودن یا نبودن مطالعه می‌شدند. به این منظور چهار ژنوتیپ دورگ (F₂ حاصل از چهار بوته دورگ F₁) به همراه والدین خود (گونه‌های <em>L.</em> <em>perenne</em> و <em>L.</em> <em>rigidum</em>) از نظر ویژگیهای کاریوتیپی و الکتروفورزی بررسی و مقایسه شدند. در مطالعه دورگها تنوع وسیعی از نظر تعداد کروموزوم و نیز سطح پلوئیدی مشاهده گردید. به منظور پی‌بردن به وجود اختلاف معنی‌دار میان ژنوتیپ‌ها و نیز بین کروموزومهای هر ژنوتیپ، داده‌های کاریوتیپی در قالب یک طرح فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. تعداد کروموزومها در برخی از سلولهای مورد مطالعه در دورگها بسیار متغیر بود که ناشی از دورگ بودن این ژنوتیپ‌ها و عدم سازگاری مناسب ژنومی دو والد می‌باشد. از طرفی این پدیده در گونه<em>L. rigidum </em> که به‌عنوان یکی از والدین (والد پدری) به‌کار رفته است نیز در قبل مشاهده گردیده است و به نظر می‌رسد که این ویژگی از این والد نیز به‌جا مانده باشد. تعدادی از مؤلفه‌های‌های سنجش تقارن کاریوتیپی محاسبه گردید که از نظرTF% ، دارای نامتقارن‌ترین کاریوتیپ و دارای متقارن‌ترین کاریوتیپ می‌باشد.