ریزازدیادی گونه قره‌قات Ribes khorasanicum) ) از طریق کشت بافت

Abstract

گیاه قره‌قات (<em>Ribes khorasanicum</em> Saghafi & Assadi) یک گونه گیاهی با ارزش متعلق به تیره انگورک فرنگی (Grossulariaceae) و به‎فرم درختچه‌ای است که موارد استفاده مختلفی ازجمله استفاده دارویی دارد. تکثیر آن در طبیعت به‌طور عمده از طریق رویشی و به‎کمک جوانه‌های موجود در ریزوم است. یکی از روش‌های حفظ و توسعه این گونه با ارزش، تکثیر آن از طریق کشت بافت است. به‎این‌منظور جوانه‌های جانبی و انتهایی شاخه‌های تهیه شده از رویشگاه‌های طبیعی آن در کوه‌های هزارمسجد به‌عنوان ریزنمونه استفاده شد. روش‌های مختلف ضدعفونی مورد بررسی قرار گرفت و ریزنمونه‌های ضدعفونی شده در بستر‌های MS، DKW و QL با غلظت‌های مختلف هورمون‌های BAP و IBA برای بررسی جوانه‌زنی ریزنمونه‌ها مورد آزمایش قرار گرفت. به‌منظور بررسی پرآوری از بستر MS همراه با غلظت‌های مختلف BAP و IBA استفاده شد. همچنین از بستر MS با غلظت‌های مختلف IBA و BAP برای بررسی ریشه‌زایی استفاده شد. نتایج نشان داد که بستر MS مناسب‌ترین بستر برای جوانه‌زنی ریزنمونه‌ها بود و غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر از هورمون BAP برای تکثیر ریزنمونه‌ها مناسب‌تر بود. بستر MS همراه با 5/0 یا 2 میلی‌گرم در لیتر IBA برای القاء ریشه‌زایی مطلوب‌تر بود. پس از اینکه ریشه ریزنمونه‌ها به‌خوبی توسعه یافت و گیاهچه‌ها از کیفیت مطلوب برخوردار شدند اقدام به سازگار کردن آنها با محیط خارج از شیشه شد. به‌طوری‌که گیاهچه‌ها به‌تدریج با‌ موفقیت با محیط بیرون سازگار شدند.