بررسی تنوع ژنتیکی در جمعیتهای مختلف گونه علف باغ glomerata) (Dactylis

Abstract

این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و روابط بین صفات زراعی در 21 جمعیت از گونه علف باغ، <em>glomerata</em>)(<em>Dactyli</em>s در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه انجام گرفت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف نمونه‌های مورد مطالعه به جز ارتفاع بوته، عرض برگ پرچم و قطر یقه برای سایر صفات در سطح<br /> 1 درصد و برای تعداد ساقه در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. ضریب تنوع ژنتیکی به دست آمده برای عملکرد علوفه بالا بود که حاکی از وجود تنوع زیاد در بین نمونه‌های مورد مطالعه برای این صفت می‌باشد. قابلیت توارث عمومی صفات روز تا ظهور خوشه، طول برگ پرچم و روز تا گرده افشانی بالا و از 76-73 درصد و قابلیت توارث عمومی برای عملکرد علوفه خشک، تعداد ساقه، طول خوشه و ارتفاع بوته متوسط و از 63-42 درصد متغیر بود. برآورد ضرایب همبستگی صفات نشان داد که عملکرد علوفه با تعداد ساقه، طول برگ پرچم، طول خوشه، عرض برگ پرچم، ارتفاع بوته و قطر یقه دارای همبستگی مثبت و معنی‌داری بود. بر اساس تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، 3 مؤلفه اول در مجموع 79 درصد از کل واریانس متغیرها را تبیین کردند. بر اساس تجزیه خوشه‌ای، 21 جمعیت مورد مطالعه در 3 گروه مختلف قرار گرفتند. اکوتیپ‌های قرار گرفته در گروه 1 از نظر بیشتر صفات در حد متوسط قرار داشتند. گروه شماره دو، شامل اکوتیپ‌هایی بود که از نظر همه صفات دارای بیشترین مقدار بودند. اکوتیپ‌های گروه شماره سه از نظر بیشتر صفات در حد پایین قرار گرفتند. جمعیتهای ایرانی اکثرا در گروههای شماره 1 و 2 قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان دهنده وجود پتانسیل ژنتیکی بالا در جمعیتهای <em>glomerata</em><em>Dactyli</em>s ایرانی جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی مانند تلاقی پلی‌کراس و تولید ارقام مصنوعی با خصوصیات زراعی مطلوب است.