مطالعه سینتیک آزادسازی پتاسیم از چند کانی میکایی با استفاده از عصاره‌گیرهای استات آمونیم و تترافنیل بوران سدیم

Abstract

این پژوهش با هدف مقایسه قابلیت دو عصاره‌گیر استات آمونیوم (NH₄OAc) و تترا فنیل بوران سدیم (NaBPh₄) در رها‌سازی پتاسیم از کانی‌های میکایی بیوتیت، فلوگوپیت و موسکویت انجام شد. در این راستا، رها‌سازی پتاسیم در کانی‌های مذکور در بازه زمانی 5 تا 11520 دقیقه توسط هر دو عصاره‌گیر انجام شد و سینتیک رهاسازی پتاسیم توسط رگرسیون غیرخطی معادلات شبه درجه دوم، تابع توانی، ایلوویچ و پخشیدگی پارابولیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که عصاره‌گیر NaBPh₄ توانایی بیشتری در خروج پتاسیم از هر سه کانی میکایی دارا است. تترا فنیل بوران سدیم به‌ترتیب 15/56، 14/60 و 78/10 درصد از پتاسیم کل کانی‌های فلوگوپیت، بیوتیت و موسکویت را آزاد کرد در حالی که این مقادیر برای عصاره‌گیر NH₄OAc به‌ترتیب 81/0، 84/0 و 62/0 درصد بود. روند رها‌سازی پتاسیم از کانی‌ها دارای دو فاز رها‌سازی سریع در مراحل اولیه و رها‌سازی با سرعت کمتر تا انتهای آزمایش بود. سرعت آزاد شدن پتاسیم در کانی­های بیوتیت و فلوگوپیت توسط معادله تابع توانی به‌خوبی توصیف گردید (99/0-98/0=R² و 43/2-20/1=SE ). علاوه بر معادله تابع توانی، معادله ایلوویچ نیز دارای برازش خوبی برای کانی فلوگوپیت بود (98/0=R² و 23/2=SE). همچنین نتایج نشان داد که معادله پخشیدگی پارابولیک دارای بهترین برازش برای کانی موسکویت بود (87/0=R² و 26/1=SE). بنابراین، می‌توان گفت که سرعت آزاد شدن پتاسیم به‌وسیله پخشیدگی از سطح کانی‌ها کنترل می‌شود.