ارزیابی مقایسه ای روش های تخمین پارامترهای مدلهای نش و هیبرید به منظور مدلسازی فرآیند بارش- رواناب (مطالعه موردی: حوضه الندچای)

Abstract

مدل‌های هیدرولوژیک بارش- رواناب به عنوان ابزاری مهم و ضروری برای مدیریت منابع آب در دنیا شناخته شده-اند. در این میان، دو مدل نش و هیبرید به عنوان مدل‌های بارش- رواناب در سال‌های اخیر توسعه پیدا کردند. در این تحقیق، روش‌های مختلف جهت تخمین پارامترهای این دو مدل در حوضه الندچای آذربایجان غربی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. بدین منظور، پارامترهای مدل هیبرید بر اساس یک روش تجربی و پارامترهای مدل نش از هشت روش مختلف برآورد گردید. شاخص‌های آماری MAE، R2 و RMSE جهت ارزیابی قابلیت دو مدل مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر کم شاخص‌های خطا و مقدار زیاد ضریب تبیین قابلیت هر دو مدل در مدل-بندی هیدروگراف سیل را نشان داد. مقایسه مقادیر شاخص‌های آماری و خطای بدست آمده، نشان‌دهنده عملکرد بهتر مدل نش نسبت به مدل هیبرید بود. متوسط خطای دبی اوج سیلابی برای مدل‌های نش و هیبرید به ترتیب برابر 99/5 و 07/12 مترمکعب بر ثانیه و متوسط خطای زمان اوج هیدروگراف سیلاب به ترتیب برای مدل‌های مذکور برابر صفر و سه ساعت بدست آمد.