ارائۀ رابطۀ رگرسیونی بین عملکرد گندم دیم و ویژگی‌های خاک در منطقه‌ای نیمه‌خشک در استان زنجان

Abstract

گندم دیم منبع غذایی اصلی غالب کشورهای درحال‌توسعه است که عوامل مختلفی بر تولید آن مؤثر است. هدف از این پژوهش ارائة مدلی است که عملکرد دانة گندم دیم را بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک برآورد کند. بدین منظور، مقادیر عملکرد دانة گندم دیم و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی در سه تکرار به‌طور جداگانه در یک سال زراعی ،1393، در 53 مزرعة گندم دیم، در سطح استان زنجان اندازه‌گیری شد. با به‌کارگیری روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی، مدلی برای بیان رابطة عملکرد دانة گندم دیم و ویژگی‌های خاک ارائه شد (40n= و 6/0R²=). سیلت و کربنات کلسیم معادل، مؤثرترین عوامل بر عملکرد گندم دیم و ضرایب استانداردشدة آن‌ها در مدل برآوردکننده به ترتیب 23/0 و 24/0- بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک شامل میزان سیلت، کربنات کلسیم معادل و پتاسیم به ترتیب اولویت تأثیر بیشتری بر عملکرد دانة گندم دیم دارد.