برآورد ضریب پخشیدگی طولی رودخانه با استفاده از انواع روش‌های داده‌کاوی

Abstract

در مدل‌سازی و تعیین دقیق وضعیت آلودگی رودخانه‌ها محاسبة دقیق ضریب پراکندگی طولی آلودگی بسیار اهمیت دارد. برای محاسبة این ضریب، معادلات گوناگون با استفاده از روش‌های تجربی، تحلیلی، و ریاضی ارائه شده است. با وجود این، روش‌های تحلیلی و ریاضی به علت پیچیدگی محاسبات و روش‌های تجربی به سبب خطای زیاد تا کنون مورد توجه قرار نگرفته‌اند. این تحقیق به بررسی روش‏ها و معادلات تجربی مختلف برای تعیین ضریب پراکندگی طولی آلودگی در رودخانه‌های طبیعی و ارزیابی دقت این روش‌ها در مقایسه با داده‌های اندازه‌گیری‌شدة واقعی ‌پرداخت و روشی دقیق‌تر در این زمینه، با بهره جستن از روش‌های داده‏کاوی، همچون برنامه‌ریزی ژنتیک، شبکة عصبی، و شبکة عصبی‌ـ فازی ارائه شد. با به‌کارگیری مدل نروفازی، معیارهای ریشة مربعات خطا و ضریب تبیین به ترتیب 21_/72 و 87_/0 و ضریب جرم باقی‌مانده 103_/0 و کارآیی مدل 75_/0 به دست آمد. به این ترتیب، روش نروفازی جهت پیش‌بینی ضریب پخشیدگی طولی رودخانه پیشنهاد می‏شود.