بررسی شرایط اکسید و احیاء و برخی خصوصیات الکتروشیمیایی، شیمیایی و کانی شناسی در خاک‌های شالیزار و غیرشالیزار

Abstract

غرقاب و در نهایت شرایط احیاء یک خاک غیراشباع، مجموعه‌ای از تغییرات شیمیایی و الکتروشیمیایی ایجاد می‌کند. پتانسیل اکسید و احیاء یکی از مهمترین عوامل در تعیین مشخصات شیمیایی خاک غرقاب بوده و تاثیر زیادی بر قابلیت انحلال و رسوب کانی‌ها، میزان فعالیت و جذب عناصر غذایی دارد. منطقه مورد مطالعه با وسعتی حدود 10 هکتار در ایستگاه تحقیقات برنج کشور (غرب شهرستان تنکابن) واقع می‌باشد. تغییرات مورفولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی قابل توجهی در اثر شرایط اکسید و احیاء در نیمرخ خاک‌های مورد مطالعه ایجاد شده است. برای این منظور Eh، اشکال مختلف آهن از جمله آهن محلول، بلورین، غیر بلورین و کل و همچنین کانی شناسی عوارض اکسید و احیاء در 7 پروفیل مورد بررسی واقع شد. نتایج نشان داد که در شرایط بی‌هوازی یکسان، وجود مواد آلی بالاتر موجب کاهش Eh گردیده است که احتمالاً ماده آلی نسبتاً زیاد (57/11- 35/0 درصد) در خاک‌های مورد مطالعه با ایجاد کمپلکس‌های قوی با آهن نقش موثری بر مقادیر اشکال اندازه‌گیری شده آهن داشته است [(%19/8-06/3)Fe-t ,(% 78/5-5/0)Fe-cd , (% 3/1-37/0)Fe-o ,(ppm 64/206-45/8)Fe-DTPA]. مقایسه نتایج تجزیه عنصری (EDS) متن خاک و تجمعات ضمن تایید مقادیر قابل توجه آهن در متن خاک بالاتر بودن آهن در تجمعات را اثبات می‌کند. کانی‌شناسی عوارض اکسید و احیاء در شرایط شالیزاری و غیرشالیزاری موید غالبیت کانی لپیدوکروسایت بود.