اثر اصلاحی سویه‌های مختلف باکتری Bacillus subtilis بر نفوذپذیری گونه کاج تدا (Pinus taeda) در دو محیط کشت مختلف

Abstract

یکی از علت‌های اشباع‌پذیری کم چوب‌های جنس کاج، بسته شدن دریچه منافذِ بین تراکئیدی (مکش منفذی)، طی خشک شدن در دامنه آب آزاد و یا مسدود شدن این منافذ در حین چوب درونی شدن است. در این پژوهش، برای باز کردن منافذ مسدود تراکئیدهای درون چوب گونه کاج تدا (Pinus taeda)، از روش اصلاحی شیار زنی زیستی با باکتری استفاده گردید و تلاش شد تأثیر محیط‌های مختلف رشد و جدایه‌های مختلف باکتری بر میزان افزایش نفوذپذیری گازی نمونه‌ها مقایسه شود. برای این منظور، پس از تهیه و آماده سازی نمونه‌های چوبی، چند جدایه معروف و شناخته شده باکتری Bacillus subtilis UT B96 موجود در کلکسیون گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه تهران (22، 35، 40، 96)، در دو محیط کشت مختلف، یعنی محیط کشت عصاره مغذی براث (Nutrient Broth) و محلول آب و باکتری تهیه گردیدند. با استفاده از میکروسکوپ نوری، تلاش شد تا به شکل کیفی نحوه تأثیر باکتری بر منافذ مورد بررسی قرار گیرد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها مشخص گردید که جدایه 22 باکتری و محیط کشت محلول آبی مناسب ترین گزینه‌‌ها برای تخریب منافذ هاله ای بسته شده و افزایش نفوذپذیری درون چوب کاج تدا هستند. اثر تخریبی بیشتر سویه 22 باکتری مورد مطالعه ممکن است ناشی از توانایی آن در تولید مقدار بیشتری از آنزیم‌های تجزیه کننده باشد. همچنین به نظر می رسد باکتری‌ها در محیط آبی به دلیل قابلیت حرکت راحت‌تر، دسترسی محدود‌تر به اکسیژن و یا عدم دسترسی به ماده غذایی جایگزین، فعالیت موثر‌تری روی چوب داشته باشند.