برهمکنش غلظت‌های علف کش ایمازتاپیر و رطوبت خاک بر کنترل علف‌های هرز یکساله لوبیا

Abstract

به منظور ارزیابی واکنش علف‌های‌هرز یکساله مزرعه لوبیا به برهمکنش غلظت‌های علف‌کش ایمازتاپیر و رطوبت خاک، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه رژیم رطوبتی 60، 75 و 90 میلیمتر از تبخیر تجمعی (به ترتیب معادل 100، 80 و 60 درصد از نیاز آبی لوبیا) به عنوان کرت‌های اصلی و غلظت‌های علف‌کش ایمازتاپیر در پنج سطح صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد غلظت توصیه شده، به عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که برهمکنش غلظت‌های علف‌کش و رطوبت‌ خاک، تأثیر معنی داری بر زیست توده کل علف‌های‌هرز دارد. تاج خروس و سلمه تره در شرایط رطوبت کم خاک، رشد بیشتری داشته و بالاترین میزان زیست توده علف‌های‌هرز (396.81گرم در متر مربع)، از تیمار رژیم رطوبتی 60 درصد و شاهد بدون کنترل علف‌هرز بدست آمد. براساس مدل سه پارامتری غلظت-پاسخ، پارامتر ED₅₀، در رژیم‌های رطوبتی100، 80 و 60 درصد، به ترتیب میزان 32.45 ، 56.59 و 73.46 درصد از غلظت توصیه شده پیش‌بینی شد. بنا بر نتایج حاصل از این مطالعه، هر چه رطوبت خاک کمتر باشد، غلظت علف کش لازم برای کاهش 50 درصد از زیست توده علف‌های‌هرز افزایش خواهد یافت . بالاترین میزان عملکرد دانه، از رژیم رطوبتی 100 درصد، با میزان 4133 کیلوگرم در هکتار، از غلظت 100 درصد توصیه شده علف‌کش حاصل شد. بر اساس این نتایج، اگر رطوبت خاک مناسب باشد، کارایی علف‌کش در کنترل علف‌های‌هرز افزایش خواهد یافت و میزان عملکرد لوبیا نیز بیشتر می‌شود. نتایج این آزمایش می‌تواند در پیش‌بینی غلظت‌های مناسب علف‌کش در شرایط اقلیم متغیر ایران مناسب باشد.