اثرات بستر بذر زود هنگام (ماخار) بر کاهش جمعیت جودره ( Hordeum spontaneum ) در زراعت گندم

Abstract

علف‌هرز جودره در مناطق مختلف کشور به عنوان عامل مهم و بازدارنده در افزایش عملکرد گندم می‌باشد. کنترل آن با استفاده از ماخار گامی در جهت نیل به کشاورزی پایدار در گندم می‌باشد. بدین منظور آزمایشی در سال‌‌های زراعی1387-1386 و 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور در ورامین انجام شد. در سال اول جودره و گندم رقم کویر، جهت آلودگی مزرعه، در مجاورت یکدیگر کشت شدند و در تابستان پس از برداشت گندم، آزمایشی با 9 تیمار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: 1- شخم زمین و کاشت چهار ردیف ذرت رقم سینگل کراس 704 در آن و آبیاری هفته‌ای یکبار تا زمان برداشت ذرت، 2- شخم زمین و هفته‌ای یکبار آبیاری تا زمان برداشت ذرت در تیمار 1، تیمارهای 3، 4، 5، 6، 7، 8 و 9 بدون هیچ گونه عملیات خاک‌ورزی و فقط یکبار آبیاری در تاریخ‌های مختلف در این تیمارها. پس از اعمال آخرین تیمار، در تابستان 87 کلیه کرت‌‌ها شخم خورده و گندم کشت گردید. نتایج نشان داد علیرغم آبیاری تیمارها پس از برداشت گندم سال اول، بذر‌های جودره در تیمارهایی که از اواخر مرداد ماه آبیاری شدند سبز گردید. انجام ماخار باعث شد که از تراکم بوته‌های جودره سبز شده همزمان با گندم تا میزان دو سوم (200 بوته در متر مربع) کاسته شود. با کاهش تراکم بوته‌های جودره در پی ماخار، عملکرد دانه گندم تا دو برابر افزایش یافت. از طرفی انجام شخم در زراعت ذرت باعث دفن بذور جودره و کاهش تراکم آن در زمان زراعت ذرت و هم‌زمان با گندم گردید.