نقد و بررسی سندی و دلالی حدیث «صحابی کالنجوم»

Abstract

حدیث أصحابی کالنجوم بیان‎گر تشبیه صحابه پیامبر به ستارگان، و متضمن هدایت یافتن مسلمانان در صورت اقتدا و پیروی از آنان است. در برخی از منابع اهل سنت از این حدیث برای موضوعاتی همانند: اثبات مرجعیت صحابه، تزکیه و پاک انگاشتن همه صحابه، الگو بودن همه صحابه، عدالت همه آنان، جواز تقلید از صحابه و ... استفاده شده است. با بررسی اسناد این حدیث روشن می‌شود که نه تنها صدور آن مورد اطمینان نمی‌باشد بلکه بسیاری از علما و رجالیون اهل سنت آن را روایتی جعلی و بی ارزش می‌دانند، علاوه بر این مدلول آن نیز غیر قابل پذیرش بوده و با آیات قرآن و دیگر روایات وارده از رسول الله6 درباره برخی از صحابه تعارض دارد. البته روایات دیگری شبیه به این روایت وجود دارد که پیامبر اکرم6 اهل بیت خود را به ستارگان تشبیه کرده و آنان را عامل هدایت امت معرفی کرده‎اند، که به نظر می‌رسد حدیث أصحابی کالنجوم برای تقابل با این روایات جعل شده است.