بررسی حسابداری اسلامی (با تاکید بر اهداف، ویژگیها، استفاده کنندگان و اطلاعات اجتماعی و مذهبی محور)

Abstract

علی رغم وجود ارتباط بین حسابداری و مذهب، به اندازه کافی در ادبیات حسابداری سنتی به این ارتباط توجه نشده است. بطور سنتی نقش مذهب در شکل گیری و اجرای رفتارهای اخلاقی مانند صداقت، امانت داری و عدالت غیرقابل انکار است. در جامعه ای که چنین ارزشهایی نهادینه شده است، اعتماد در انجام فعالیتهای تجاری و امور مالی از جایگاه والایی برخوردار است. این پژوهش به سهم خود تلاش دارد تا نقش مذهب در تدوین و بکارگیری تئوری حسابداری را مورد توجه قرار دهد. بدین منظور تلاش می شود تا دیدگاه اعضای هیات علمی نسبت به حسابداری اسلامی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. جامعه آماری این پژوهش اعضای هیات علمی استانهای تهران، همدان، کرمانشاه و کردستان که با مفاهیم اسلامی آشنا بودند، می باشد. با استفاده از جدول مورگان 44 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شدند. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. در فرایند تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای پایایی و نرمال بودن، آزمون کای-اسکور، آزمون یک نمونه ای t و آزمون علامت غیرپارامتریک استفاده شد. برای انجام این آزمونها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که الف- بین اهداف حسابداری اسلامی و اهداف حسابداری سنتی (مفیدی تصمیمات) فرق وجود دارد. ب- میزان اهمیت استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در حسابداری اسلامی و حسابداری سنتی به یک میزان نبوده، بطوریکه در حسابداری اسلامی الزاما سهامداران مهمترین استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری بحساب نمی آیند. و ج- می بایست در تهیه اطلاعات حسابداری به اطلاعات اجتماعی و مذهبی محور تاکید ویژه ای شود.