مطالعه اکتشافی عوامل مؤثر بر رعایت عدالت منطقه ای در خط مشی های بودجه ای ایران

Abstract

بودجه از جمله مهم­ترین ابزارهای توسعه عدالت در کشور است که تحت تأثیر نحوه عملکرد مجموعه گسترده­ ای از عوامل ذی­ربط قرار می­ گیرد. با توجه به گستردگی و پیچیدگی خط­ مشی بودجه­ ای و فراگرد بودجه­ بندی، تلاش برای شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت عدالت در آن، از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این پژوهش، تلاش شده است تا با استفاده از روش داده بنیاد و نمونه­ گیری نظری و گلوله­ برفی، مجموعه­ ای از عوامل مؤثر بر این مهم، طی مصاحبه­ های باز و نیمه ­ساختاریافته با کارشناسان و متخصصان امر، شناسایی شوند. براساس یافته­ های پژوهش، دو طبقه عوامل ملی و فرا منطقه ­ای (با مقولات تحت پوشش، مشتمل بر چالش­ های مدیریتی، قانونی، فنی، نمایندگی، بودجه­ ای، ملاحظات سیاسی و نفتی، ملاحظات نگرشی و مشکلات نهادی و سازمانی) و عوامل منطقه­ ای و استانی (با مقولات تحت پوشش، مشتمل بر شرایط منطقه­ ای؛ چالش­های مدیریتی استانی، برداشت­های متفاوت افراد از ماهیت بودجه و عدالت، ابعاد بودجه ­ای و عوامل غیر بودجه ­ای)، توسعه عدالت منطقه ای را از طریق فراگرد بودجه ­بندی، تحت تأثیر قرار می­ دهند.