طراحی مدل اهمال‌کاری سازمانی در سازمان‌های دولتی ایران (موردمطالعه: شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران)

Abstract

اهمال‌کاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مظاهر رفتار انحرافی در سازمان‌های دولتی نقش مهمی در کاهش خروجی‌های مطلوب سازمان نظیر بهره‌وری، عملکرد و کارایی و افزایش متغیرهای نامطلوب سازمانی نظیر غیبت و جابجایی، سوانح و خطاهای انسانی دارد. در برخی از عرصه‌های ارائه خدمات عمومی نظیر صنعت هوانوردی این امر می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد. هدف این پژوهش طراحی مدل اهمال‌کاری سازمانی در سازمان‌های دولتی ایران بود. با استفاده از رویکرد کیفی کمی، ابتدا مدل اولیه استخراج‌شده از مطالعات کتابخانه‌ای، با پیروی از روش دلفی، در اختیار 18 نفر از خبرگان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و نخبگان دانشگاهی قرار گرفت. سپس، بر اساس نتایج آزمون دلفی مدل نهایی و پرسشنامه‌ پیمایشی اهمال‌کاری سازمانی طراحی گردید. روایی پرسشنامه‌ با استفاده از روش روایی صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. جامعه آماری شامل حدود 650 نفر مدیران و کارشناسان شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 240 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. با کمک نرم‌افزار لیزرل و تحلیل عاملی تأییدی مدل ترسیم‌شده مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مؤثرترین عامل پیش بینی کننده اهمال‌کاری سازمانی پویایی های گروهی است.