تحلیل فرصت‎های ایران در عراقِ پساصدام در پرتو الگوی رفتاری امریکا در مدیریت بحران این کشور

Abstract

بعد از حملات تروریستی یازدهم سپتامبر 2001، امریکا در قالب جنگ پیش‎دستانه و مبارزه با تروریست، در مارس 2003 عراق را اشغال کرد و از این طریق به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه خاورمیانه بود. ایالات متحده پس از اشغال عراق سعی در مدیریت بحران داشت که با ناکامی مواجه شد. این بحران تأثیرات عمیقی نه‎تنها بر عراق بلکه بر کشورهای منطقه و ازجمله ایران بر جای گذاشت. در پژوهش‎های انجام‎شده در این زمینه، تنها به یک بُعد موضوع توجه داشته‎اند. لذا آنچه در این مقاله به‎عنوان سؤال اصلی مطرح شده این است که الگوی رفتاری امریکا در مدیریت بحران عراق چه فرصت‎هایی برای ایران به دنبال داشته است؟ فرضیه مقاله این‎گونه مطرح است که ناکارآمدی الگوی رفتاری امریکا در عراق، سبب فراهم شدن فرصت‎هایی برای ایران شده است. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی–تحلیلی و روش گردآوری داده‎ها، کتابخانه‎ای و اینترنتی است. هدف از این پژوهش، تحلیل فرصت‎های ایران در عراق پساصدام در سایه الگوی رفتاری امریکاست. یافته‎های پژوهش نیز حاکی از آن است که ناتوانی امریکا در عراق باعث دستاوردهایی برای ایران نظیر افزایش نفوذ سیاسی و توان اثرگذاری در منطقه، افزایش تراز تجاری و اقتصادی ایران با عراق، افزایش نفوذ در میان گروه‎های عراقی به دلیل بی‎اعتمادی به ایالات متحده، تقویت محور مقاومت و افزایش قدرت نرم شده است.