نسبت امنیت و آزادی در اندیشۀ شهید مطهری مبتنی بر نظریه استخدام علامه طباطبایی

Abstract

بررسی نسبت میان امنیت و آزادی در جوامع بشری، از مباحث مطالعات امنیتی است که کاربست آن در تنظیم روابط اجتماعی نقش بسزایی دارد. شناخت دیدگاه امنیتی اندیشمندان، یکی از راهکارهایی است که می‎تواند در تبیین هرچه بیشتر نسبت امنیت و آزادی در جامعه راه‎گشا باشد. شهید مطهری از عالمانی است که در آثار خود به مباحث امنیتی پرداخته است. این مقاله درصدد است دیدگاه شهید مطهری را دربارۀ نسبت امنیت و آزادی در نظام سیاسی در سطح کلان، در سه بُعد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به دست آورد. فرضیۀ مقالۀ حاضر این است که امنیت و آزادی در اندیشۀ شهید مطهری نسبت تعاملی متعالی دارند. با استفاده از روش برهان سبر و تقسیم و نظریۀ استخدام علامه طباطبایی، فرضیۀ مقاله بررسی شده است. از جملۀ یافته‎های این مقاله اینکه از دیدگاه شهید مطهری، در نظام سیاسی اجتماعی اسلام، امنیت و آزادی در بستر قوانین عادلانۀ اسلام، نسبت تعاملی متعالی با یکدیگر دارند. براین‎اساس تقدم هریک از امنیت و آزادی بر دیگری، خروج از وضعیت عدالت به وضعیت ظلم محسوب می‎شود و استخدام یک‎طرفه و روابط ناعادلانه‎ای را در جامعه رقم می‎زند و استمرار آن وضعیت، ضمن تهدید نفسِ امنیت و آزادی در هر سه بُعد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، حرکت در مسیر تعالی الهی جامعه را نیز دچار مخاطره می‎کند.