تاثیر آبیاری روی رشد جمعیت شته انار (Aphis punicae (Hem.: Aphididae

Abstract

شته سبز انار (Aphis punicae (Passerini) (Hem., Aphididae با تغذیه از شیره گیاهی و همچنین ترشح عسلک فراوان می­تواند موجب خسارت به درختان انار شود. با توجه به خشکسالی ­های اخیر که آبیاری باغ­های انار را دچار مشکل کرده است، تاثیر آبیاری روی پارامتر­های جدول زندگی شته انار با نصب قفس ­های برگی روی نهال انار بررسی شد. آزمایش در شرایط گلخانه (نور طبیعی، دمای 5±30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 10±50 درصد)­ با تیمارهای شاهد (آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی)، تنش خشکی متوسط (75 درصد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) روی نهال­های انار، رقم رباب انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از نرم ­افزار جدول زندگی دو جنسی ویژه سن مرحله رشدی و برای ایجاد تکرار کاذب از روش بوت­ استرپ با تعداد 10000 مرتبه استفاده شد. بیش­ترین میانگین تعداد پوره به ازای هر ماده (54/16 پوره)، طول عمر افراد ماده بالغ (14/7 روز)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (39/0 بر روز)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (74/1 بر روز) و نرخ خالص تولید مثل (19/15 پوره) شته انار روی نهال­هایی با سطح تنش خشکی متوسط دیده شد. بیش­ترین میانگین مدت زمان یک نسل شته انار (02/8 روز) روی نهال ­های تیمار شاهد دیده شد. میزان فنول، پرولین و قندهای محلول برگ با افزایش میزان خشکی افزایش یافت و بیش­ترین مقدار در گیاهان تحت تنش خشکی شدید اندازه­گیری شد. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شته انار مربوط به سطح تنش خشکی متوسط می­باشد، به نظر می­رسد در این سطح آبیاری بالاترین کیفیت گیاه میزبان برای شته حاصل شده است. همچنین تنش خشکی شدید می ­تواند با افزایش سطح ترکیبات دفاعی گیاه، کاهش رشد جمعیت شته را به دنبال داشته باشد.