مقاومت آنتی‌بیوزی 13 کلن صنوبر به شته برگ (Chaitophorus populi (Koch در استان آذربایجان شرقی

Abstract

شته برگ صنوبر، (Chaitophorus populi Koch (Hemiptera: Aphididae یکی از آفات مهم مکنده در ایران و استان آدربایجان‌شرقی می‌باشد که به طور مستقیم و غیر مستقیم به درختان صنوبر خسارت می‌زند. در این تحقیق مقاومت آنتی بیوزی 13 کلن صنوبر از سه گونه نسبت به شته برگ صنوبر در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 55 درصد و دوره نوری حدود 16 ساعت روشنائی و 8 ساعت تاریکی) طی سال 1387 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش روی 10 قلمه­ی ریشه‌دار صنوبر در ابعاد یکسان از 13 کلن به طول 20 سانتی­متر و قطر 5/1 سانتی­متر انجام شد. با رها‌سازی پوره‌های یک روزه روی قلمه‌ها، روند زیستی پوره از جمله استقرار، تغذیه، دوره نمو قبل از بلوغ پوره‌ها و میزان تولید مثل تا مرگ طبیعی شته ­ی بالغ تعیین شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) محاسبه شد. تجزیه واریانس نتایج نشان داد که میان تاثیرگذاری کلن‌های صنوبر روی نرخ ذاتی افزایش جمعیت شته اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بر اساس مقایسه میانگین rm ها، تمام پنج کلن مربوط به گونه کبوده، P. alba با داشتن بیشترین مقادیر rm (0.271تا 0.302) حساس‌ترین کلن­ ها نسبت به آفت بودند که در این بین کلن P.a82.5 با داشتن بیشترین مقدار rm حساس ترین کلن کبوده بود. از بین کلن‌های P. nigra سه کلن p.n82.4، p.n82.8 و p.n56.12 به نسبت حساس بوده و دو کلن دیگر این گونه شامل p.n82.7 و p.n62.154 به نسبت به آفت مقاوم بودند. اما دو کلن p.n62.191 و p.n82.6 به همراه تنها کلن گونه­ ی P. euramericana با توجه به کمترین تاثیرگذاری روی نرخ رشد شته (0591/0 تا 0717/0) به­عنوان مقاوم­ ترین کلن­های صنوبر برابر جمعیت­ های آفت معرفی شدند.