جلب کنندگی چند ترکیب شیمیایی برای مگس میوه عناب (Carpomyia vesuviana Costa (Diptera, Tephritidae در بیرجند

Abstract

مگس میوه عناب با نام علمی (Carpomyia vesuviana Costa (Diptera, Tephritidae مهم­ ترین آفت عناب (Zizyphus jujube Mill) است. در این پژوهش در راستای جایگزین کردن روش­ های غیر شیمیایی، از چند ترکیب شیمیایی شامل پروتئین هیدرولیزات، بی­کربنات آمونیم، بوراکس، سولفات آمونیم، ترکیب کامل (شامل پروتئین­ هیدرولیزات + بی­کربنات آمونیم + بوراکس + سولفات آمونیم) با غلظت سه درصد به عنوان جلب­ کننده استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس میزان جلب کنندگی برای مگس عناب نشان داد در سطح 1% بین تیمارها تفاوت معنی­ دار وجود دارد. بیشترین و کمترین میزان جلب به ترتیب مربوط تیمارهای ترکیب کامل و شاهد با میانگین 5/34 و 5/ (مگس در هر تله) بود. همچنین در میزان جلب­کنندگی برای بالتوری سبز نیز تفاوت معنی­داری در سطح 1% بین تیمارها وجود داشت. بیشترین و کمترین میزان جلب به ترتیب مربوط تیمارهای ترکیب کامل و پروتئین هیدرولیزات به ترتیب با میانگین 22و 4 (بالتوری در هر تله) بود. بیشترین و کمترین مقدار شاخص FTD ( میانگین تعداد مگس­ های شکارشده در هر تله در هر روز) به ترتیب مربوط تیمارهای ترکیب کامل و شاهد و بیشترین و کمترین مقدار شاخص ITD (میانگین تعداد حشرات غیر هدف شکارشده در هر تله در هر روز) به ترتیب برای تیمارهای بی­کربنات آمونیم و پروتئین هیدرولیزات ثبت شد. در مجموع، افزودن بوراکس به نسبت سه درصد همراه با ملاس چغندرقند و سایر ترکیبات آمین­ دار به عنوان یک الگوی کاربردی و نوین در تلفیق با سایر روش ­های سازگار با محیط زیست، برای کنترل مگس میوه عناب قابل توصیه می­ باشد.