اثر دما بر برخی پارامترهای زیستی کفشدوزک (Oenopia conglobata contaminata, (Menetries با تغذیه از شته‏ ی سبز انارAphis punicae Pass. در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

ویژگی‌هایی مانند دوره رشدی کوتاه‌تر، باروری بالاتر و درشتی بدن دشمنان طبیعی حشرات، برای تولید انبوه آن‌ها به عنوان عوامل کنترل بیولوژیک مهم هستند. کفشدوزک Oenopia conglobata contaminata (Col.: Coccinellidae) یکی از شکارگرهای مهم آفات در باغ­ های ایران است. در این پژوهش تاثیر پنج دمای ثابت 5/22، 25، 5/27، 30 و 5/32 درجه سلسیوس بر دوره رشد این کفشدوزک با تغذیه از شته‏ ی سبز انار Aphis punicae (Hem.: Aphididae) در شرایط آزمایشگاهی با رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. میانگین طول دوره‏ی رشدی از تخم تا حشره کامل در دماهای فوق به‎ترتیب 079/0±37/20، 331/0±31/18، 231/0±39/16، 17/1±34/14 و 16/1±74/11 روز بود. نتایج نشان داد که طول دوره‏ ی رشد و نمو با افزایش دما کاهش می‏ یابد. کم‌ترین میزان مرگ و میر در دمای 5/27 درجه مشاهده شد. کم‌ترین زنده ‏مانی در دماهای مختلف برای مرحله تخم و بیشترین زنده‏مانی برای لارو سن یک و شفیره به‏دست آمد. بین اثر دما بر طول هر یک از دوره‏ های رشدی کفشدوزک اختلاف معنی‏ داری وجود داشت و دمای 5/27 تا 5/32 درجه‏ ی سلسیوس دمای بهینه برای پرورش این کفشدوزک بود. هم‏چنین مشخص شد که میزان بقای کفشدوزک با فاصله گرفتن از دمای بهینه، در دماهای بالاتر و پایین ‏تر کاهش می‎یابد. آستانه‏ های پایین رشد برای مرحله‏ ی تخم، لارو، شفیره و کل دوره‏ ی تخم تا حشره ‏ی کامل با تغذیه از شته‏ ی سبز انار به‎ترتیب 32/8، 52/8، 34/9 و 34/9 درجه‏ی سلسیوس به ‏دست آمد و ثابت حرارتی برای مراحل رشدی بالا به‎ترتیب 17/59، 93/163، 17/56 و 71/285 روز- درجه تخمین زده شد.