مهار گل‌جالیز (Orobanche cernua) روی گوجه‌فرنگی با استفاده از بنزوتیادیازول و بررسی تغییرات آنزیمی آن

Abstract

گل‌جالیز (<em>Orobanche </em>spp.) انگل مطلق ریشه گیاهان دولپه و دارای خسارت فراوان می‌باشد. بنزوتیادیازول به‌عنوان ماده محرک، پتانسیل القای مقاومت در برخی گیاهان را دارد. در این پژوهش، تأثیر غلظت‌های مختلف BTH (10، 100 و 500 میلی‌گرم در لیتر) در القای مقاومت در گیاه گوجه‌فرنگی در برابر گل‌جالیز Loefl <em>Orobanche</em> <em>cernua</em> موردمطالعه قرار گرفت. ابتدا حساسیت هفت رقم نسبت به بیمارگر ارزیابی شد. دو رقم ارلی‌اربانا و سوپرچف به ترتیب به‌عنوان متحمل‌ترین و حساس‌ترین ارقام جهت آزمایش گلخانه‌ای بعدی انتخاب شدند. نشاءها قبل از انتقال به گلدان‌های حاوی 20 میلی‌گرم بذر گل جالیز، به مدت یک ساعت در غلظت‌های مختلف BTH خیسانده و همچنین 15 روز بعد، مجدداً آبیاری شدند. پس از سه ماه، شاخص‌های رشدی میزبان و بیمارگر بررسی و اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که رقم متحمل و تمامی غلظت‌های BTH در مهار بیمارگر مؤثر بودند. غلظت mg/l100 و 500 در رقم ارلی‌اربانا مهار صددرصدی بیمارگر را دربر داشت. همچنین تغییرات فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز و پراکسیداز در زمان‌های 24، 48، 72 و 96 ساعت بعد از کاربرد BTH موردبررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، بیشترین فعالیت آنزیمی در رقم ارلی‌اربانا در غلظت mg/l 500 در حضور گل‌جالیز حاصل شد. درمجموع، استفاده از ترکیبات تجاری BTH به‌عنوان یک فعال‌کننده سیستم دفاعی گیاه و یک ترکیب جدید، ساده و سازگاربامحیط‌زیست می‌تواند جهت مهار گل‌جالیز در کشاورزی پایدار بکار رود.