القای تولیدمثل جنسی و تعیین تیپ‌های آمیزشی قارچPhaeoacremonium aleophilum عامل بیماری اسکای مو در استان آذربایجان شرقی *

Abstract

قارچ <em>Togninia minima</em> (مرحله غیر جنسی: <em>Phaeoacremonium aleophilum</em>)، رایج‌ترین گونه‌ <em>Phaeoacremonium </em> مرتبط با بیماری پتری و اسکای مو در دنیا به شمار می‌رود. این قارچ دارای سیستم آمیزشی هتروتالیک دو قطبی می‌باشد. برای تولید مثل جنسی وجود دو جدایه متفاوت از نظر تیپ آمیزشی ضروری می‌باشد. در تحقیق حاضر امکان القای مرحله جنسی جدایه‌های ایرانی این قارچ در شرایط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور در تابستان 1391 از تاکستان‌های مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی که دارای علایم بیماری اسکا بودند، نمونه‌برداری شد. جدایه‌های <em>Phaeoacremonium aleophilum</em> به دست آمده بر اساس صفات ریخت‌شناختیو آغازگرهای اختصاصی از قبل طراحی‌ شده، مورد شناسایی قرار گرفتند. به منظور القای تولید مثل جنسی، تعداد چهار جدایه با منشأ جغرافیایی متفاوت دو به دو روی محیط کشت آب- آگار دارای ساقه‌های اتوکلاو شده مو GWA)) تلاقی داده شدند. پریتسیوم‌ها پس از سه الی چهار هفته نگهداری در دمای C ° 22 و نور سفید فلورسنت ظاهر گردیدند. مشخصات ریخت‌شناختی ساختارهای جنسی با مشخصات گونه <em>T. minima</em> مطابقت کامل نشان داد. دو جدایه با تیپ آمیزشی مخالف به عنوان جدایه‌های آزمایشگر انتخاب و تیپ آمیزشی 34 جدایه <em>Pm. aleophilum</em><em> </em>از طریق تلاقی با جدایه‌های آزمایشگر تعیین شد. نتایج این بررسی نشان داد که تیپ‌های آمیزشی بین جدایه‌های مورد مطالعه از توزیع غیر یکنواخت (2:1) برخوردار می‌باشد. تحقیق حاضر اولین مطالعه در راستای بررسی امکان وقوع تولید مثل جنسی <em>Pm. aleophilum</em><em> </em>در ایران است.