ردیابی گونه Biscogniauxia mediterranea، عامل بیماری پوسیدگی ذغالی بلوط از جنگل‌های ارسباران و ارزیابی بیماری‌زایی آن روی بلوط در شرایط گلخانه

Abstract

بیماری نو‌ظهور پوسیدگی ذغالی بلوط به عنوان یک تهدید جدی جنگل‌های بلوط در ایران مطرح و گونه <em>Biscogniauxia mediterranea</em> به عنوان عامل بیماری در جنگل‌های منطقه زاگرس معرفی شده است. با این وجود اطلاعاتی در زمینه وقوع این بیماری در جنگل‌های منطقه ارسباران در دسترس نمی‌باشد. تحقیق حاضر با هدف رد‌یابی عامل بیماری در جنگل‌های بلوط منطقه ارسباران صورت پذیرفت. برای این منظور از تنه و شاخه درختان بلوط دارای علایم سرخشکیدگی و زوال و همچنین درختان سالم بلوط در جنگل‌های منطقه حاتم بیگ مشگین شهر و منطقه کلیبر در طول فصل رشد سال 1393 نمونه برداری شد. در مجموع 14 جدایه متعلق به جنس <em>Biscogniauxia</em> از درختان بلوط بیمار و سالم جداسازی گردید<em>. </em>هویت این جدایه‌ها با استفاده از آغازگرهای اختصاصی از قبل طراحی شده وهمچنین داده‌های توالی ناحیهITS-rDNA<em>،</em> گونه <em>B. mediterranea</em> تعیین گردید. روی محیط کشت عصاره مالت آگار در شرایط آزمایشگاهی ساختارهای غیر جنسی قارچ تشکیل شد. ساختارهای جنسی این گونه در شرایط طبیعی مشاهده نگردید و تلاش‌های انجام گرفته برای القاء مرحله جنسی این گونه در شرایط آزمایشگاه ناموفق بود. ارزیابی بیماری‌زایی جدایه‌های این گونه روی نهال‌های دو ساله بلوط سیاه ( <em>Quercus macranthera</em>) در شرایط گلخانه نشان داد که تمامی جدایه‌ها روی این گونه از قدرت بیماری‌زایی برخوردار می‌باشند. تحقیق حاضر اولین مطالعه در زمینه ردیابی بیماری پوسیدگی ذغالی بلوط و شناسایی عامل بیماری درجنگل‌های ارسباران می‌باشد.