در این نوشتار به بررسی جایگاه عنصر نور در قرآن، برهان و عرفان پرداخته­ایم. این مقاله مشتمل بر سه بخش تقسیم است. ابتدا نور از دیدگاه قرآن و مفسرین مورد بررسی قرار می­گیرد. در بخش دوم دیدگاه­های فلاسفه در باره­ی نور بیان ...

وداها متون مقدس دینی هندویی هستند که بر آنها تفاسیر مختلفی نگاشته شده است. یکی از این تفاسیر موسوم به «برهمنه­ها» حاوی مطالب مختلف فراوان در خصوص شرح وداها است. نوشتار حاضر به بررسی کیفیت برهمنه­ها با تأکید بر جنبه­ی تفسیری ...

پدیده اعجاز یکی از مباحث مطرح در فرهنگ اسلامی است که همواره مورد بحث و بررسی  اندیشمندان علوم قرآنی و به ویژه متکلّمان بوده است. واکاوی این موضوع از دیدگاه اندیشمندان اسلامی، خاصّه متفکّری چون علامه طباطبایی(ره) ...

در قرآن کریم بسیاری از کلمات، تحت تأثیر بافت(سیاق) و همنشینی با واژگان دیگر، از معنای وضعی، لغوی و معجمی، عدول کرده، وجوه و معانی دیگری را ارائه می­دهد. تا جایی­که مدلولات آنها از معنای معجمی انحراف پیدا کرده و معانی جدیدی ...

کتاب اوستا به زعم زردشتیان در زمرۀ متون وحیانی قوم ایرانی است که از جانب اهوره مزدا و توسط وهومنه فرشتۀ وحی بر «زره­توشتر» پیامبر آریایی نازل شده است. یسنا یکی از اجزای اوستای ایرانیان است که معتبرترین بخش سرودهای زردشت ...

این پژوهش به بیان چگونگی شیوه­ی تبلیغ حضرت عیسی(ع) در قرآن کریم ­می­پردازد. در این راستا ابتدا آیاتی که دربارۀ منزلت ایشان است، احصاء شده و سپس آیات مربوط به چگونگی تبلیغ ایشان بر اساس آیه 125سوره نحل بر سه محور حکمت، موعظه ...

«مقدّم و مؤخّر» در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال­الدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان ...

واژه ی طیّب از مفاهیم ارزشمندی است که در قرآن کریم به کرات ذکر شده است. مفهوم این واژه به دلیل نزدیکی آن با فطرت انسانی نیازمند بررسی بیشتری می باشد. این واژه با مشتقات آن 46 مرتبه در 20 سوره قرآن ذکر شده است.با این حال، ...

در مکتب متعالی قرآن کریم به مانند دیگر مکاتب برآمده از تفکرات بشری و ازجمله مکتب مولانا در مورد دنیا، تمثیل دنیا و مصادیق آن، مباحث فراوانی مطرح شده است. قرآن کریم به عنوان کامل ترین مکتب و همچنین مولوی با تأسی به این مکتب، ...

واژه «اهل» یکی از پر کاربردترین واژه­هایی است که با مشتقات آن بیش از 125 بار با ترکیب اضافی در قرآن به­ کار رفته است. وسعت کاربرد این واژه در قرآن کریم، و ترکیب آن با سایر واژگان و مفاهیم قرآنی، نشان از جایگاه خاص این کلمه ...

سوره‌های بقره و آل‌عمران (سوره‌های زهراوین)، دارای بیشترین آیات مربوط به  تعامل با اهل‌ کتاب هستند.. در این سوره‌ها خداوند تنها از یک دین برای تمامی نسل‌ها، به نام دین اسلام یاد می‌کند. با توجه به عصر حاضر که عصر تعامل با ...

قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب وحیانی دین­ های سامی، درباره­ ی متون وحیانی، هم­ خانواده و هم­ ریشه ­ی خود با بسامد بالایی سخن گفته است. این سخنان گاه در مقام تأیید و گاه در مقام نقد آنها بیان شده است. قرآن کریم در تأیید ...

یکی از مهم­ ترین مسائل و چالش­ های مباحث کلام جدید و فلسفه­ ی دین در عصر حاضر وآینده زندگی بشر، چگونگی نسبت علم با دین و نسبت عقل  و آزاداندیشی بادین است. این دو، پرسش بنیادین و دیرینه­ ی روزگار ما هستند که بی­شک برای پاسخ ...

      قرآن سخن آشکار حق، برای هدایت انسان به سوی کمال است. بدین رو هر آیه قرآن به سبب معانی، نکات ظریف و فصیح اش نیازمند تدبر و فهم عمیق است. از زمان نزول قرآن تاکنون مفسرین زیادی کوشیده­ اند معنای آیات را در حدّ توان و ...

بحث معاد یکی از مباحث اعتقادی است که در بسیاری از سوره­ های قرآن از جمله سوره­ ی «نبأ» مطرح شده  است. در این سوره آیات 1 تا 5 بیانگر «طرح سؤال» از طرف منکران معاد است و آیات 6 تا 16 در راستای پاسخ­گویی به این پرسش­ها ...

برای اثبات عدم تحریف قرآن، انبوهی از نوشته‌ها، اکنون در دسترس می‌باشند؛ امّا یکی از موضوعاتی که تا کنون به آن پرداخته نشده است، یا در مرکز توجهات فیلسوفان دین و متکلمین قرار نداشته است؛ این مهم می­باشد که آخرین واسطه و ...

در زمینه اعجازموسیقی موزون متن قرآن و اثرات زیستی آن مطلبی نوشته نشده است؛ اما اعجاز معنایی و آوایی آن مورد کنکاش قرارگرفته است. مطالعات کتابخانه‌ای در بررسی ضرب‌آهنگ کلمات و اسلوب چینش و صفات حروف تهجی بیانگر ملودیایی ...

یکی از نیازمندی های مهم بشر،نیاز به شناخت خویشتن است.زیرا انسان در سایه ی دستیابی به این علم،می تواند به رشد و کمال حقیقی دست پیدا کند. به دلیل اهمیت این موضوع،افراد و مکاتب گوناگون در این زمینه، نظریه پردازی نموده اند.قرآن ...

سوره‌های بقره و آل‌عمران (سوره‌های زهراوین)، دارای بیشترین آیات مربوط به  تعامل با اهل‌کتاب هستند. در این سوره‌ها خداوند تنها از یک دین برای تمامی نسل‌ها، به نام دین اسلام یاد می‌کند. با توجه به عصر حاضر که عصر تعامل با ...

چکیدهعقل و خرد در دین جایگاه مهمی دارد و یکی از مسائل کلیدی در ترویج و شناخت دقیق و مؤثر و عمیق دین، شناخت انحرافات دینی، عقل‌گریزی و عقل‌ستیزی در آن است. از آنجا که ادیان الهی از نیروی قدسی بهره‌مندند و هر آنچه را که بدان ...